„Bardzo głodna gąsienica” to niepozorna skarbnica inspiracji do poznawczych eksploracji, językowych zabaw i prawdziwie manualnych treningów. Książeczka – poszerzająca poznawcze horyzonty najmłodszych i aktywizująca czytelniczką wyobraźnię – od ponad 50 lat wydawana jest na całym świecie! Z czego wynika niegasnący fenomen twórczości Erica Carle’a? Nas urzeka koncept – połączenie czytania z zabawą i dosłowną eksploracją świata przedstawionego. Szczególnie to ostatnie – i tak przewlekanie sznurka imitującego gąsienicę przez każdą z 20 dziurek wydrążonych przez tytułowego głodomora bez dwóch zdań budzi rodzicielski podziw.
Historia jest krótka, a narracja nieskomplikowana. Oto …
Żarłoczna zielona gąsieniczka przemierza świat w poszukiwaniu smacznych kąsków.
Podjada listki i owoce, ale nie gardzi również ciastkiem ani kiszonym ogórkiem.
Nawet największy niejadek, towarzysząc jej w podróży przez przysmaki,
dni tygodnia i liczby, skusi się na małe co nieco.
Uporządkowana czasoprzestrzeń
Świat poznawany przez młodego czytelnika dzięki bacznemu przyglądaniu się gąsienicy i jej ‘podróży przez przysmaki’ okazuje się być doskonale uporządkowaną czasoprzestrzenią. Zauważyć daje się:
- linearny porządek następujących po sobie dni tygodnia, podczas których gąsieniczka stara się zaspokoić swój niepohamowany apetyt (wielokrotne osłuchiwanie się z nazwami dni tygodnia to oczywiście mimowolne utrwalanie słownictwa),
- wzrastający ciąg liczbowy pochłanianych każdego dnia owoców (przeliczanie smacznych zbiorów, wskazywanie paluszkiem kolejno liczonych przysmaków, identyfikowanie liczby ze zbiorem okazuje się świetną zabawą pozwalającą przyswoić wiele matematycznych zasad związanych z przeliczaniem, np. zasadę „jeden do jednego” czy zasadę kardynalności),
- jednocześnie powiększający się format kolejno eksplorowanych stron książki (rozszerzenie pola widzenia młodego czytelnika),
- przyczynowo-skutkowe zależności między zjawiskami przyrody (myślenie logiczne rozwijane poprzez dostrzeganie relacji w świecie roślin i zwierząt – jedzenie jako źródło wzrostu, stąd mała gąsienica na początku swych przygód i ogromnych rozmiarów stworzenie po tygodniowej uczcie; rytmiczny cykl przemiany gąsienicy w motyla: jajo – gąsienica – kokon – motyl).
Różnorodność świata przedstawionego
Równolegle z harmonijnie organizowanym światem przedstawionym dostrzec można jego cudowną różnorodność pokazaną poprzez wielość owoców, warzyw i wszelkiego rodzaju pokarmów, bogactwo kolorów w warstwie graficznej oraz mnogość językowych określeń nazywających czynność jedzenia („przegryzać”, „schrupać”, „połykać”, „jeść”, „pożerać”).
Ostatnia rozkładówka nie ma sobie równych! Co przedstawia? Już nie przysłowiowe „brzydkie kaczątko”.
Spragnionych lektury odsyłam do Wydawnictwa Tatarak, pod których szyldem w Polsce ukazała się m.in. „Bardzo głodna gąsienica XL” lub w tradycyjnym rozmiarze „Bardzo głodna gąsienica” Erica Carle’a.
Tym, którzy szukają publikacji interaktywnych do czytelniczych eksploracji polecam książkę „Narodziny” Any Gallo i Pabla Acosty z ilustracjami Ainy Bestard, w której transparentny papier sprawia, że przenikające się elementy z sąsiadujących ilustracji dopełniają się, uzupełniając jednocześnie treść przekazywaną słowem.
Sprawdźcie również prawdziwie zwariowane atlasy roślin i zwierząt dla młodych botaników i zoologów z wyobraźnią i poczuciem humoru, czyli książki „Elegantki, trucicielki i inne ziółka” oraz „Narwańcy, uwodziciele, samotnicy”.
