W świecie pełnym naukowych odkryć i zaawansowanych badań, jedno z najbardziej podstawowych ludzkich zachowań – przytulanie – wciąż zachwyca swoją mocą. W oparciu o prace takich naukowców jak Dr Tiffany Field z Touch Research Institute na Uniwersytecie w Miami, wiemy, że ten prosty gest ma ogromne znaczenie dla rozwoju emocjonalnego, fizycznego i poznawczego dziecka.
Bez wątpienia obejmowanie sprawia, że czujemy się dobrze. Kiedy jesteśmy smutni lub rozczarowani, ciepłe objęcie łagodzi cierpienie. Gdy natomiast jesteśmy źli, przytulanie potrafi roztopić lody, przybliżyć nas do zrozumienia i wybaczenia. Będąc szczęśliwymi, pragniemy podzielić się radością, dając innym serdeczne uściski. Intuicyjnie wiemy, że przytulanie jest dobre. Ale są też inne korzyści poza uczuciem ciepła i przyjemności.
5 niesamowitych korzyści
Tworzenie relacji i więzi emocjonalnych
Badania wskazują, że przytulanie, znane także jako kontakt skóra do skóry, jest szczególnie ważne w pierwszych momentach po narodzinach. Zespół Dr Field w swoich badaniach („Touch” 2010) podkreśla, jak bezpośredni kontakt skóra do skóry między matką a noworodkiem stymuluje wydzielanie oksytocyny, znanego jako hormon miłości. Ten hormon ma kluczowe znaczenie dla tworzenia się silnych więzi emocjonalnych.
Przytulanie zwiększa zaufanie. Zaufanie jest niezbędne do budowania silnych relacji osobistych. Oksytocyna zmniejsza odczuwanie strachu, zwiększa gotowość do akceptacji ryzyka i zaufania innym w celu poprawy relacji. Zwiększa również bezpieczeństwo przywiązania dziecka, prowadząc do bezpiecznego przywiązania i ulepszonej więzi rodzic-dziecko.
Regulacja podstawowych funkcji życiowych
Z fizjologicznego punktu widzenia, przytulanie wspomaga regulację temperatury ciała, rytmu serca i oddechu. Badanie przeprowadzone przez grupę badawczą z Kangaroo Mother Care (KMC) pokazało, że regularny kontakt skóra do skóry znacząco przyspiesza wzrost i rozwój wcześniaków, a także poprawia ich zdolności do samodzielnego regulowania stresu („A randomized controlled trial of kangaroo mother care: results of follow-up at 1 year of corrected age,” Pediatrics, 2004).
Stymulacja rozwoju mózgu
Wpływ przytulania sięga również sfery poznawczej. Dr Keren Feldman z University of Notre Dame w swojej pracy „The Neurobiology of Human Attachments” podkreśla, że oksytocyna, uwalniana podczas bliskości fizycznej, nie tylko wzmacnia więzi między dzieckiem a rodzicem, ale także stymuluje rozwój mózgu. Wczesne doświadczenia emocjonalne, takie jak przytulanie, odgrywają kluczową rolę w rozwoju struktur mózgowych odpowiedzialnych za przetwarzanie emocji i uczenie się.
Dotyk ludzki niezbędny jest do rozwoju mózgu. Małe dziecko potrzebuje wielu różnych stymulacji sensorycznych do normalnego rozwoju. Kontakt ze skórą lub dotyk fizyczny, taki jak przytulanie, jest jedną z najważniejszych stymulacji potrzebnych do rozwoju zdrowego mózgu i silnego ciała.
W XVIII wieku w sierocińcach we wschodniej Europie dzieci rzadko były trzymane lub dotykane. Często spędzając 22–23 godziny na dobę w swoich kołyskach. Opieka była rutynowa z minimalną interakcją interpersonalną. Te dzieci często borykały się z wieloma problemami, w tym z zaburzeniami rozwoju poznawczego oraz opóźnionym rozwojem sprawności ruchowej.
W badaniu opublikowanym w „Monografiach Psychologii Genetycznej”, naukowcy stwierdzili, że niemowlęta umieszczone w instytucjach, które otrzymywały dodatkowe 20 minut stymulacji dotykowej (kontakt interpersonalny) dziennie przez dziesięć tygodni, uzyskiwały wyższe wyniki w ocenach rozwojowych niż te, które tego nie robiły. Stwierdzili również, że nie wszelki rodzaj dotyku był korzystny. Tylko opiekuńczy dotyk, taki jak delikatne przytulanie, może dostarczyć pozytywnej stymulacji, jakiej potrzebuje młody mózg, aby rosnąć zdrowo.
Zdrowie psychiczne
Przytulanie poprawia zasoby psychiczne osoby. Zasoby psychiczne, takie jak optymizm, opanowanie i samoocena, odnoszą się do różnic indywidualnych, które bezpośrednio wpływają na zdrowie fizyczne i psychiczne. Optymizm odnosi się do stopnia, w jakim ludzie mają korzystne oczekiwania na przyszłość. Opanowanie polega na przekonaniu, że można determinować własne zachowanie, wpływać na swoje środowisko i osiągnąć pożądane efekty. Samoocena odnosi się do ogólnej oceny własnej wartości.
Przytulanie jest dobre dla emocjonalnego zdrowia dziecka. Nic nie potrafi uspokoić szybciej malucha niż przytulenie. Wiele rodziców obawia się, że przytulanie dziecka, które rzuca się wściekłe na podłogę, nagradza złe zachowanie uwagą. Ale to nieprawda. Przytulanie dziecka nie jest tożsame z ustępstwem (co faktycznie zachęca do złego zachowania). Przytulanie bez ustępowania pomaga dziecku nauczyć się samoregulacji. W naszym ciele dwie oddzielne mechanizmy kontrolują nasze emocje. Gałąź pobudzenia w naszym układzie nerwowym przyspiesza nasze emocje, podczas gdy gałąź uspokajająca może zahamować nasze pobudzenie.
Poza tym, regularne przytulanie dzieci ma pozytywny wpływ na ich zdrowie psychiczne. Wg badania opublikowanego w „Journal of Child Psychology and Psychiatry” przez dr Alicję Lieberman i współpracowników, dzieci, które często doświadczają fizycznego kontaktu z rodzicami, wykazują mniejszą skłonność do rozwoju zaburzeń lękowych i depresyjnych w późniejszym życiu („The Role of Parental Embodied Mentalizing in the Intergenerational Transmission of Trauma and Attachment,” 2015).
Zdrowie, odporność i prawidłowy wzrost
Oksytocyna wydzielana podczas przytulania ma inną niesamowitą moc. Jej zwiększone stężenie wzmacnia naszą odpowiedź immunologiczną poprzez obniżenie poziomu hormonów tarczycy i zmniejszenie stanu zapalnego, przyspieszając gojenie się ran.
Moc przytulania
W erze, kiedy technologia zajmuje coraz więcej przestrzeni w naszym codziennym życiu, ważne jest, aby pamiętać o fundamentalnej roli ludzkiego dotyku. Przytulanie dzieci nie tylko wzmacnia więź między rodzicem a dzieckiem, ale także wspiera ich rozwój na wielu poziomach, zapewniając im najlepszy start w życiu. Dzięki pracy naukowców takich jak Dr Field, Dr Feldman, oraz wielu innych, lepiej rozumiemy, jak coś tak prozaicznego, jak przytulanie, może mieć tak głęboki wpływ na rozwój naszych dzieci. Czyż może być coś bardziej zdumiewającego i jednocześnie tak naturalnego, jak siła przytulenia?
Często zadawane pytania
Nie ma określonej liczby, ale ważne jest, aby przytulać dziecko często i w odpowiedzi na jego potrzeby, co wspiera jego rozwój emocjonalny i poczucie bezpieczeństwa.
Tak, oksytocyna poprawia nastrój, zmniejsza poziom stresu, wspiera więzi społeczne i może nawet łagodzić ból.
Przytulanie wzmacnia więź między dzieckiem a opiekunem, buduje poczucie bezpieczeństwa i zaufania, co jest kluczowe dla zdrowego rozwoju emocjonalnego dziecka.
Jak rozmawiać z dzieckiem po powrocie ze szkoły – ponad 20 skutecznych pytań, które możesz zadać dziecku
Jak poprawić umiejętności społeczne dziecka?
Prezenty na święta dla dzieci w wieku 0-7 lat – ponad 30 najlepszych pomysłów
„Rozmowy o wychowaniu w szacunku. Nastolatki” – przewodnik dla rodziców XXI wieku
Rodzicielstwo to nie wyścig, to podróż – czym jest autentyczne rodzicielstwo (+ 20 inspirujących cytatów o rodzicielstwie)
Czego rodzic nie powinien mówić dzieciom? Jak unikać negatywnych zwrotów w wychowaniu
„Jak mówić, gdy dzieci nie słuchają” – poradnik dla rodziców, opiekunów i nauczycieli
Jak być dobrą mamą? Jak być dobrym tatą? 10 prostych podpowiedzi dla rodziców tęskniących za zdrowym rodzicielstwem
„Jak pokolorować szkołę” – rewolucja w edukacji według Jakuba Tylmana
Od wymagań do więzi – jak kochać i rozumieć swoje high-need dziecko („Twoje wymagające high-need dziecko” Williama i Marthy Searsów)
