Charakteryzowana niżej pomoc doskonale odzwierciedla narastającą strukturę gramatyczną schematów językowych nabywanych przez dziecko bez opóźnień rozwojowych, schematów, które powinny pojawiać się podczas skutecznie prowadzonej terapii na kolejnych etapach programowania języka zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Obszerny wpis dotyczący kategorii i schematów językowych przypisanych kolejnym etapom programowania języka wraz z przykładowymi pomocami logopedycznymi, ćwiczeniami i wskazówkami do pracy opublikowałam tutaj.
Poniżej główny bohater niniejszego wpisu, czyli zestaw „Budowanie struktury zdania” Elżbiety Ławczys – terapeutki, językoznawczyni, blogerki, która w sytuacji dwujęzyczności znalazła się rodzinnie i osobiście, więc zjawisko to, jaki i ścisły związek logopedii i glottodydaktyki, zna od podszewki.
Zawartość
- 16 ilustracji przedstawiających sytuacje z życia codziennego,
- etykiety ze zdaniami (po 7 do każdej ilustracji),
- etykiety z wyrazami do samodzielnego układania zdania,
- teczka na gumkę mieszcząca wszystkie ilustracje i etykiety.
Dla kogo?
- dla dzieci niemówiących,
- dla dzieci rozwijających język z opóźnieniem,
- dla dzieci doskonalących naukę czytania,
- dla starszych dzieci z problemami dyslektycznymi,
- dla osób dorosłych z afazją motoryczną,
- dla osób dorosłych i dzieci dwujęzycznych,
- dla uczących się języka polskiego jako obcego.
Kategorie językowe, jakie można programować, używając 16 obrazków i odpowiadających im etykietom, koncentrują się wokół kilku składniowych schematów.
Bliski doświadczeniu dziecka jest schemat „czynności”, do którego przyporządkować można następujące czasowniki zestawu: śpi, je, pije, następnie maluje, czyta, pisze, kupuje, myje oraz leży, wisi, stoi.
Kolejna grupa to schemat „przemieszczanie”. Reprezentują go czasowniki: idzie, jedzie, lata.
Schemat składniowy „zdarzenie” to czasownik gotuje się, który wraz z czasownikiem leje się są czasownikami zwrotnymi.
Zestaw zawiera więc całkiem sporo przykładów różnorodnych czasowników, a w konsekwencji zdań, z pomocą których doskonalić można język.
Pomoc stanowić może również inspirację dla dzieci i rodziców do redagowania wpisów w tworzonych dzienniczkach wydarzeń.
Ja wraz ze swoimi podopiecznymi dodatkowo uzupełniam je samogłoskami, wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi i sylabami, czyli strukturami z początkowych etapów programowania języka – stąd tytuł wpisu nie pomija tych kategorii językowych, mimo iż opisywana pomoc nie zawiera takich etykiet, ponieważ najprostszą strukturą jest w niej czasownik.
Zachęcam rodziców i dzieci do ciągłego wracania na starsze strony tych osobistych pamiętników i redagowania nowych, bardziej rozbudowanych (odpowiadającym kolejnym osiągniętym przez dziecko etapom programowania języka) wpisów.
Z kolei etykiety pojedynczych wyrazów wykorzystać można do budowania zdań, zwrotów, fraz oraz wyrażeń (w tym tak ważnych w programowaniu języka wyrażeń przyimkowych) poprawnych gramatycznie.
Na marginesie, logiczny rozbiór zdania z wykorzystaniem etykiet może pomóc rozwiać terapeucie ewentualne składniowe wątpliwości. Do podopiecznych, z którymi pracuję nad programowaniem języka, nie kieruję komentarza metajęzykowego (co w zdaniu jest podmiotem? czy rzeczownik w tym wypadku jest dopełnieniem czy przydawką? itp.).
Zestaw można kupić np. tutaj.
Owocnej terapii i satysfakcji w pracy z podopiecznymi.