Dokładnie przemyślane (nawet pudełko bierze udział w grze!), opatrzone praktycznym i spójnym komentarzem instruktażowym, starannie wykonane, zawierające niezwykle trwałe elementy (nawet dla małych eksplorujących rączek), o niepowtarzalnej estetyce (nietuzinkowa bajkowa szata graficzna bliska jest raczej konwencjonalnej rzeczywistości niż fantastycznej i przesłodzonej stylistyce), z ogromnym potencjałem edukacyjnym – takie są gry od Tululi, które niedawno trafiły na nasze stoliki, dywany, a nawet trawnik.
Wspólnym bohaterami zestawu (gry z rozszerzeniem) i loteryjki są oczywiście zwierzęta. Na krążkach prezentowany jest ogromny zbiór fauny leśnej, wiejskiej, zwierząt często spotykanych na łące, w parku czy w przydomowym ogrodzie. Na uwagę zasługuje fakt, że prezentowane na żetonach w loteryjce, ale i w grze wizerunki to wszystko polskie okazy. Zabawa z grą i loteryjką to świetna lekcja przyrody.
W jaki sposób bawić i uczyć się z tymi edukacyjnymi pomocami? Poniżej prezentuję zawartość każdej z nich i przedstawiam ich edukacyjny potencjał.
Zawartość
- 4 kartonowe plansze – każda z planszy wydrukowana jest na grubym kartonie, ich tło jest wspólne – identyczne, zmienia się natomiast fauna – każda tablica to inny zestaw zwierząt.
- 40 kartonowych żetonów z wizerunkami zwierząt.
- Instrukcja – krótka broszura prezentująca zawartość loteryjki oraz przebieg gry.
- Pudełko z magnetycznym zamknięciem mieszczące wszystkie elementy loteryjki.
Ćwiczone umiejętności, rozwijane kompetencje
- refleks,
- uwaga i koncentracja,
- spostrzegawczość,
- słownictwo (polskie zwierzęta leśne, wiejskie, żyjące na łące, w parkach, ogrodach itp.)
- analiza i synteza wzrokowa (szczególnie identyfikacja),
- logiczne myślenie,
- pamięć wzrokowa i słuchowa.
Dla kogo?
- dla dziecka rozpoczynającego swoją przygodę z grami planszowymi i łamigłówkami – estetycznie i graficznie dopracowana, z naprawdę trwałymi elementami, ukazująca bajkowe, ale bliskie realizmowi schematyczne tło oraz takie też wizerunki zwierząt (czyli w konwencji znanej z książkowych bajek i baśni) – dla młodego eksploratora planszówek wprost idealna,
- dla każdego (mniejszego i większego gracza) jako forma zabawy i nauki w jednym,
- dla dziecka potrzebującego stymulacji w wymienionych wyżej sferach.
Przebieg gry
Instrukcja zakłada grę w maksymalnie 4 osoby. 40 żetonów należy położyć ilustracjami do dołu. Każdy z graczy otrzymuje/wybiera sobie jedną planszę z pośród czterech. Wygrywa ten, kto jako pierwszy zbierze 10 żetonów ze zwierzętami ze swojej planszy. Odkrywanie żetonów odbywa się według ustalonej z góry kolejności, czyli np. od najstarszego uczestnika lub od zwycięzcy poprzedniej rozgrywki. Nasze rozgrywki rozpoczyna osoba, która jako ostatnia widziała zwierzę z loteryjki (z jej bohaterami jesteśmy już za pan brat, więc chwilę przed grą – jeśli gramy na zewnątrz – odbywa się wielkie poszukiwanie zwierząt). Ten, kto odnajdzie na swojej planszy zwierzę widniejące również na żetonie, zabiera żeton dla siebie. Jeśli zwierzę z żetonu nie pojawia się na żadnej z planszy (gdy jest mniej niż 4 graczy), żeton wraca do puli leżącej na środku.
Modyfikacje w grze
- ilość żetonów w puli leżącej na środku można modyfikować, np. nie wykładając pasujących do planszy, którą nie gra żadna osoba (ten łatwiejszy wariant możliwy jest w przypadku gry w mniej niż 4 osoby),
- by podnieść napięcie, wzmóc koncentrację i skupienie lub by zapalonym graczom urozmaicić rozgrywkę, można wprowadzić element odliczania czasu na rozpoznanie i odszukanie na swojej planszy zwierzęcia z żetonu, np. w postaci klepsydry lub głośnego odliczania na głos,
- u nas obligatoryjne jest nazwanie wybranego zwierzęcia, ale w zabawie można pójść o krok dalej, próbując naśladować odgłosy tych zwierząt (śmiechu może być co nie miara),
- instrukcja proponuje, by młodsze dzieci grały z żetonami ułożonymi na środku obrazkami do góry – i to faktycznie najlepsza opcja gry nawet dla niespełna 2-latków,
- by skrócić czas rozgrywki, można ustalić mniejszą ilość żetonów do zdobycia,
- chcąc ćwiczyć pamięć wzrokową i/lub słuchową (zwierzę na odkrytym żetonie zostaje głośno nazwane), należy żetony wracające do puli na środku zawsze kłaść ilustracjami do dołu. Rozgrywka trwa zdecydowanie dłużej, ale koncentracja i uwaga graczy utrzymana jest stale, nie spada wraz z odkrywaniem kolejnych żetonów,
- pamiętając o identycznym tle loteryjek, warto wykorzystać grę w odrębnym ćwiczeniu pamięci wzrokowej symultanicznej (ćw.1) i sekwencyjnej (ćw.2) – obligatoryjne jest posiadanie również gry “Nazwij i wrzuć! Zwierzęta leśne i wiejskie” (podwójne żetony zwierząt):
- Na jednej z trzech plansz terapeuta/rodzic umieszcza od 2 do 6 elementów w dowolnych miejscach, a następnie przykrywa wszystko białą kartką. Na drugiej takiej samej planszy dziecko odtwarza zapamiętany układ.
Ułatwieniem wzrokowego zapamiętania układu może być nazwanie relacji przestrzennych konkretnych elementów (w stawie, pod drzewem, na kopcu itp.), czyli pamięć wzrokowa wzmocniona zostanie percepcją słuchową.
2. Ćwiczenie różni się od powyższego sposobem prezentacji. Prezentowany jest pierwszy element na planszy, a następnie odwracany. Później kolejny – prezentowany i odwracany. I tak dalej. Dziecko nie ma więc możliwości równoczesnego zaobserwowania wszystkich pokazanych obrazków. Dalszy przebieg ćwiczenia pozostaje bez zmian.
- gra z udziałem jednego gracza może polegać na dopasowaniu wszystkich żetonów do odpowiednich plansz.
Zawartość
- 60 kartonowych żetonów z wizerunkami zwierząt (30 z gry “Nazwij i wrzuć! Zwierzęta leśne i wiejskie” oraz 30 dodatkowych krążków z “Rozszerzenia”).
- 5 żetonów bez ilustracji z markerem suchościeralnym.
- Instrukcja do gry “Nazwij i wrzuć! Zwierzęta leśne i wiejskie” oraz broszura do całego zestawu “Zwierzęta polskie” m.in. z pomysłami wykorzystania wszystkich lub tylko niektórych elementów zestawu
- pudełko “skarbonka” z magnetycznym zamknięciem mieszczące wszystkie elementy.
Ćwiczone umiejętności, rozwijane kompetencje
- refleks,
- uwaga i koncentracja,
- spostrzegawczość,
- słownictwo (polskie zwierzęta leśne, wiejskie, żyjące na łące, w parkach, ogrodach itp.),
- logiczne myślenie,
- pamięć wzrokowa i słuchowa,
- kategoryzacja z wykluczaniem,
- analogie,
- motoryka mała.
Ćwiczone umiejętności, rozwijane kompetencje
- dla każdego (mniejszego i większego gracza) jako forma zabawy i nauki w jednym,
- dla dziecka potrzebującego stymulacji w wymienionych wyżej sferach.
Gra “Nazwij i wrzuć” z rozszerzeniem
Istnieje wiele wariantów gry. Zależne są od ilości wykorzystania żetonów (wszystkich 60, tylko dodatkowych, wybranych przez dziecko, rodzica lub terapeutę), liczby uczestników gry (jeden i więcej), ale przede wszystkim sposobów definiowania wytycznej, na podstawie której dziecko/dzieci wyszukują poszczególne zwierzęta na żetonach.
Obok otwartego pudełka z otworem do wrzucania żetonów znajdującym się naprzeciw dziecka należy ułożyć zaplanowaną wcześniej ilość żetonów obrazkami do góry.
- Rodzic lub terapeuta słownie dookreśla grupę, której członków wyszukuje dziecko, nazywa, a dopiero później wrzuca (stąd nazwa gry podstawowej “Nazwij i wrzuć!”). Ilość i różnorodność prezentowanej na żetonach fauny sprawia, że możliwości tworzenia kategorii jest dużo, np.
- zwierzęta leśne,
- zwierzęta gospodarskie,
- zwierzęta posiadające dziób,
- zwierzęta posiadające skrzydła, zwierzęta z piórami,
- zwierzęta, które mają futro lub sierść,
- zwierzęta posiadające rogi,
- zwierzęta dające mleko,
- owady,
- zwierzęta znoszące jadalne jajka.
Ilość grup można rozszerzać, wzbogacając wytyczne indywidualnymi doświadczeniami dziecka, np. zwierzęta widziane przez ciebie latem na wakacjach (podczas wycieczki przedszkolnej, na spacerze w lesie itp.).
- Nieco trudniejszy wariant (związany z czytaniem symboli) dotyczy sytuacji, gdy zamiast słownego opisu narzucanej kategorii, rodzic lub terapeuta na żetonie bez ilustracji rysuje cechę wspólną dla danej grupy (np. pióro – dzieci wyszukują zwierząt, które mają pióra; literę B – dzieci wyszukują zwierząt których nazwa zaczyna się od głoski B), według której dziecko wybiera zwierzęta z dostępnej puli.
- W grze, w której udział biorą co najmniej 2 osoby można wprowadzić element odliczania czasu, który pozwoli sprawniej wyłonić zwycięzce rozgrywki.
Własne pomysły na zabawę i terapię
Ogromna ilość przygotowanych do gry elementów, ich różnorodność sprawia, że w codziennej praktyce terapeutycznej, ale i na gruncie prywatnym, wykorzystuję edukacyjny potencjał zestawu.
- Kategoryzacja – rozdzielanie zwierząt przynajmniej pomiędzy dwie kategorie (np. ptaki i owady).
- Wykluczanie – wskazanie elementu nie pasującego do kategorii. Prostą wskazówką (jednoczesnym poleceniem w zadaniu) jest pytanie: kto nie pasuje?
- Pamięć wzrokowa (symultaniczna) – równoczesne prezentowanie 2, 3 lub 4 elementów (np. odsłaniając ułożone pod kartką żetony), a następnie równoczesne ich zakrywanie (kartką, ręką). Zadanie dziecka polega na nazwaniu prezentowanych chwilę wcześniej elementów, oczywiście w kolejności od lewej do prawej.
- Pamięć słuchowa – powtórzenie przez dziecko wymienionych przez rodzica/terapeutę zwierząt (w takiej samej kolejności; ilość zależy od możliwości dziecka). Następnie odkrycie przez dorosłego (dopiero na tym etapie) przygotowanego wcześniej zestawu zwierząt, wybranie przez dziecko zapamiętanej sekwencji zwierząt i ułożenie jej przed pudełkiem “skarbonką” (kolejność usłyszanych elementów musi przekładać się na kierunek ułożenia elementów od lewej do prawej), nazwanie zwierząt, a ostatecznie wrzucenie ich do pudełka.
- Analogie – dziecko musi samodzielnie dostrzec zasady rządzące podanymi parami i uzupełnić brakujący element trzeciej pary (tu: rodzic – dziecko).
O dokładnym przebiegu poszczególnych typów ćwiczeń i zabaw (kategoryzacje, wykluczenia, pamięć słuchowa, pamięć wzrokowa) oraz praktycznych wskazówkach przeprowadzania tego rodzaju zadań przeczytacie w innym wpisie z grą “Nazwij i wrzuć. Ubrania” w roli głównej.
Loteryjka obrazkowa “Zwierzęta leśne i wiejskie” oraz zestaw “Zwierzęta polskie” do kupienia na stronie marki Tulula.
Wydawnictwo Tulula przygotowało specjalny kupon rabatowy do wykorzystania na stronie tulula.pl . Kod obejmuje 10% zniżkę na Loteryjkę – Rodzinka10