Wizyta u logopedy, zwłaszcza pierwsza, to dla wielu rodziców stresujące doświadczenie. Nierzadko wynika to faktu, że opiekunowie dziecka nie wiedzą, czego się spodziewać na spotkaniu ze specjalistą (nie tylko) od wad wymowy. Jak przygotować się do wizyty, by była jak najbardziej efektywna i pomocna? W artykule wskazuję m.in. jak wygląda pierwsze spotkanie, na co przygotować dziecko, o udzielenie jakich informacji może zostać poproszony rodzic oraz co zabrać ze sobą, by pomóc sprawnie, rzetelnie przeprowadzić diagnozę logopedyczną będącą podstawą efektywnej terapii.
Na naszym Instagramie znajdziecie więcej wskazówek logopedycznych dla rodziców w cyklu Przystanek Logopeda.
Kiedy do logopedy?
Często zdarza się, że rodzice nie wiedzą, kiedy powinni zabrać swoje dziecko do logopedy. Z jednej strony obawiają się, że to normalne, że dziecko nie mówi jeszcze płynnie lub ma problemy z wymową, z drugiej zaś boją się, że zbyt długo czekają, a problem może się pogłębiać.
Po czym poznać, że mowa dziecka nie rozwija się prawidłowo? Czym są kamienie milowe mowy i brak jakich powinien Cię niepokoić i skłonić do skonsultowania się ze specjalistą? Odpowiadam we wpisie: kiedy iść do logopedy?
Moje dziecko nie mówi, mówi mało lub nie chce mówić — kiedy iść do logopedy?
Etapy rozwoju mowy dziecka
By zauważyć niepokojące odstępstwa i opóźnienia w artykulacji dziecka, musimy wiedzieć, że rozwój mowy dziecka przebiega w odpowiedniej sekwencji. Polecam treściwe vademecum, które pomoże odpowiedzieć rodzicom poznać etapy rozwoju mowy dziecka, czyli odpowiedzieć na pytania: kiedy, co i w jakiej kolejności powinno mówić dziecko?
Wywiad logopedyczny
By terapia logopedyczna była skuteczna, poprzedzona musi zostać rzetelnym wywiadem i trafną diagnozą.
Opiekunowie mogą zostać poproszeni o udzielenie odpowiedz na pytania wywiadu logopedycznego. Pisemnie (możliwe, że przed pierwszą wizytą) lub ustnie na spotkaniu będą pytani m.in. o:
- przebieg ciąży i porodu (np. leki, interwencje medyczne, punktacja w skali Apgar),
- ramy czasowe osiąganych kamieni milowych rozwoju motorycznego i mowy,
- sposób karmienia i przebieg rozszerzania diety,
- słuch (fizyczny, fonetyczny, choroby, badania),
- głos (barwa, jakość, chrypka itp.),
- choroby, zaburzenia, urazy (ortopedyczne, fizjoterapeutyczne, laryngologiczne, ortodontyczne itp.),
- oddech (tor, typ),
- sen (pozycje do spania, bruksizm, chrapanie, ślinienie itp.),
- parafunkcje w obrębie narządu żucia.
Wczesna nauka czytania a rozwój mowy dziecka niemówiącego, rozwijającego język z opóźnieniem i dwujęzycznego
Pierwsza wizyta u logopedy – co zabrać ze sobą?
By pomóc sprawnie, rzetelnie przeprowadzić diagnozę logopedyczną będącą podstawą efektywnej terapii logopeda może poprosić o zabranie ze sobą:
- książeczki zdrowia,
- wypisów ze szpitala,
- dokumentacji od innych specjalistów (np. ortodonta, laryngolog, fizjoterapeuta, terapeuta SI, alergolog itp.),
- aktualnych wyników badania słuchu.
Logopeda na Teneryfie – harmonijny rozwój Twojego dziecka
W przypadku młodszych dzieci, pacjentów z problemami karmienia, z rozszerzaniem diety, z zaburzeniami funkcji biologicznych w obrębie ustno-twarzowym rodzice mogą zostać poproszeni o przyniesienie używanych przez dziecko akcesoriów – butelki, kubeczki, łyżeczki, bidony, smoczki. Logopeda wybierze z nich właściwe lub zaproponuje inne.
Diagnoza logopedyczna, czyli rozmowa i zabawa
Nierzadko logopedzi mają przygotowane „magiczne pudełko”, w którym skrywają się różne zabawki, gry, akcesoria do zabawy (ale i badania dziecka) i gadżety ogniskujące uwagę dziecka.
Bo diagnoza logopedyczna to obserwacja dziecka, ale i wchodzenie z nim w bezpośredni kontakt. Przyjazna atmosfera, swoboda są możliwe, gdy zabawę uczynimy najważniejszym punktem spotkania.
Diagnoza logopedyczna poprzez jedzenie
Wizyta u logopedy i jedzenie?! Tak właśnie. Diagnoza logopedyczna to także czas, kiedy przysmaki przyniesione przez rodziców lub przygotowane przeze mnie goszczą na stole w gabinecie. Mimochodem odbywa się ocena odgryzania, gryzienia, żucia i połykania, czyli funkcji prymarnych, których prawidłowy przebieg decyduje m.in. o poprawnej artykulacji.
Diagnoza logopedyczna a mowa i wymowa dziecka
Oprócz mowy swobodnej logopeda na wizycie ocenia m.in.:
- komunikację dziecka,
- lateralizację,
- postawę ciała,
- słuch fonemowy,
- praksję oralną,
- kinestezję artykulacyjną,
- oddech,
- miofunkcje (przebieg funkcji biologicznych w obrębie narządów żucia, dysfunkcje, parafunkcje),
- warunki anatomiczno-zgryzowe (budowę i funkcje struktur jamy ustanej),
- artykulację.
Diagnoza logopedyczna – dokumentacja fotograficzna
Często w trakcie diagnozy i badania logopeda wykonuję dokumentację fotograficzną. Zdarza się również, że rodzic poproszony zostanie o wykonanie zdjęć/filmów podczas snu dziecka, karmienia/jedzenia, swobodnej zabawy.
Rodzicu pamiętaj! Logopedia to rozległa dziedzina. Poprawna wymowa to tylko część naszej pracy. Oprócz wymowy logopeda zajmuje się prawidłowym karmieniem, połykaniem, oddychaniem i innymi funkcjami prymarnymi w obrębie kompleksu ustno-twarzowego. W kompetencjach logopedy leżą również: wczesne wspomaganie rozwoju, praca z dziećmi z centralnymi zaburzeniami słuchu, dbanie o płynność mowy i rozwój komunikacji np. dzieci dwujęzycznych. Terapeuci pracują z dziećmi neurotypowymi, ale i z problemami neurologicznymi.
Seplenienie – jak ćwiczyć i kiedy potrzebny jest logopeda?
