Książeczka licząca niepełna 50 kartek wraz z czterema układankami to niezliczona ilość pomysłów na zadania pozwalające ćwiczyć różnorakie umiejętności. Układanki są atrakcyjne pod względem estetycznym, a wyglądem zbliżone do typowej zabawki. Posiadają niebywale trwałe elementy. Wszystko razem tworzy nam definicję logopedycznej pomocy idealnej.
Zawartość
- Zeszyt ćwiczeń format A5, 104 strony czarno-białe, kartki z perforacją do wyrywania,
- Cztery kolorowe plansze formatu A5 wykonane z PCV z wyciąganymi elementami różnej grubości:
– auto,
– dom,
– zagroda,
– kura.
- Zeszyt ćwiczeń format A5, 102 strony czarno-białe, kartki z perforacją do wyrywania,
- Cztery kolorowe plansze formatu A5 wykonane z PCV z wyciąganymi elementami różnej grubości:
– twarz,
– postać,
– pies,
– kot.
Ćwiczone umiejętności, rozwijane kompetencje
- analiza i synteza wzrokowa,
- grafomotoryka,
- kategoryzacja,
- ćwiczenia językowe:
- użycie rzeczownika w mianowniku, dopełniaczu, narzędniku, miejscowniku,
- nazywanie relacji przestrzennych z użyciem przyimków obok, nad, na,
- relacjonowanie zdarzeń, tworzenie własnych sekwencji zdarzeń.
Jak pracuję z „Ćwiczeniami ogólnorozwojowymi”?
Materiały do pracy terapeutycznej Agnieszki Bali i Elżbiety Wianeckiej Wydawnictwa Arson zawsze opatrzone są rzeczową i czytelną instrukcją. Nie inaczej jest również w tym wypadku.
Poniższy instruktaż z moim komentarzem i dodatkowymi pomysłami poparłam licznymi zdjęciami, by sposób wykonania ćwiczeń nie budził wątpliwości, a rodzic niepracujący na co dzień jako psycholog, pedagog, terapeuta czy logopeda mógł wykorzystać opisywaną pomoc w domowym zaciszu.
Analiza i synteza wzrokowa oraz ćwiczenia językowe z układanką
Układanka stanowi punkt wyjścia do pracy z zeszytem ćwiczeń, będącym integralną częścią ” Ćwiczeń ogólnorozwojowych”.
Zazwyczaj dzieci układają obrazki wykorzystując dołączoną ramkę.
W ćwiczeniu dotyczącym tworzenia opowiadania rezygnuję z niej całkowicie.
Poniżej prezentuję ćwiczenia, które przeprowadzam, wykorzystując układanki:
- Składanie obrazka z części może zostać poprzedzone prezentacją gotowego obrazka. Wszystko zależy od umiejętności i kompetencji dziecka. Dziecko układa i równocześnie nazywa elementy (co to jest?) lub powtarza ich nazwy za dorosłym. Są to:
- rzeczowniki w mianowniku liczby pojedynczej lub mnogiej: nazwy części twarzy i ciała człowieka oraz zwierząt, podstawowe elementy samochodu, fragmenty domu i krajobrazu wokół domu,
- lub rzeczowniki w mianowniku liczby pojedynczej lub mnogiej wraz z określającymi je przymiotnikami w tym samym przypadku: czarna łapa, czerwone usta, zielone drzewo itp.
- Wyszukiwanie brakującego elementu układanki. Dziecku zostaje zaprezentowany częściowo ułożony obrazek. Pytanie terapeuty/rodzica : czego brakuje?czego nie ma? wymusza przez dziecko użycie:
- rzeczownika w formie dopełniacza liczby pojedynczej lub mnogiej podczas układania brakujących elementów układanki (nogi, nóg, ucha, uszu, oczu, nosa, drzewa itp.),
- lub rzeczownika wraz z przymiotnikiem w formie dopełniacza (czarnej łapy, zielonych spodenek, niebieskiego komina).
Dopełniacz można ćwiczyć używając jednej układanki (wtedy zabieramy jeden element z konkretnej układanki) lub używając wszystkich układanek z zestawu (wtedy zabieramy, chowamy całą układankę).
Ja w praktyce po ułożeniu obrazka przez dziecko zakrywam go chustką bądź kartką, zabieram równocześnie jakiś element i wtedy pytam o to, co zniknęło. Dla młodszych zabawa w znikające rzeczy podczas wypowiadania zaklęcia czary -mary świetnie się sprawdza.
- Wskazywanie elementu układanki, który nazywa terapeuta/rodzic.
- Wskazywanie i nazywanie relacji przestrzennych z użyciem układanek: dom i zagroda. Dziecko odpowiada na pytanie: gdzie jest…? lub prościej nad czym jest…? obok czego jest…? na czym jest? Pytania wymuszają użycie konkretnych przypadków (narzędnika, dopełniacza, miejscownika).
- Odtwarzanie opowiadanych przez terapeutę historii, których ilustracjami są układane równocześnie obrazki lub samodzielne tworzenie własnych opowieści z użyciem układanek, np. (przykłady z instrukcji):
Chłopiec malował obraz (dorosły układa chłopca). Na obrazie namalował twarz chłopca (dorosły układa twarz). Obok twarzy namalował psa (dorosły układa psa).
Mama autem jechała do domu (dorosły układa auto). Po drodze minęła zielone drzewo (dorosły dokłada drzewo). Nagle zaświeciło żółte słońce (dorosły dokłada słońce). Mama dojechała do domu (dorosły układa dom). Mama poszła nakarmić kurę (dorosły układa kurę).
Analiza i synteza wzrokowa, kategoryzacja i grafopercepcja z układanką i kartami pracy
Poniżej wyodrębniłam wszystkiego rodzaju ćwiczenia, jakie pojawiają się w załączonych do układanek kartach pracy. Do każdej z układanek stworzono po kilka tego typu ćwiczeń. Zdjęcia pokazują tylko niektóre przykłady:
- wskazywanie obrazka, który znajduje się w układance,
- dorysowywanie brakujących elementów,
- łączenie kropek lub innych elementów tworząc obrazek lub jego część,
- kolorowanie obrazka według instrukcji słownej,
- segregowanie elementów,
- wskazywanie elementów, które różnicują obrazki,
- wskazywanie cienia układanki,
- rysowanie w labiryntach,
- wykluczanie ze zbioru,
Grafomotoryka z układanką
Zdolności manualne zazwyczaj ćwiczy się doskonaląc równocześnie umiejętności analizy i syntezy wzrokowej (ćwiczenia prezentowane wcześniej). Niżej przytaczam pozostałe typowe zadania grafopercepcyjne, które można wykonywać używając przy tym układanki.
- Obrysowywanie elementów układanki.
- Zamalowywanie odrysowywanych płaszczyzn.
- Odwzorowywanie układanki, czyli rysowanie tego samego.
Kategoryzacja z układanką
- Segregowanie elementów według kategorii koloru, wielkości, kształtu.
- Wyłączanie elementu, który nie pasuje do zbioru.
Owocnej nauki i zabawy!