Pestycyd w ciąży zmienia strukturę mózgu dziecka - Przystanek Rodzinka - blog parentingowy o dzieciach okiem logopedki

Naukowcy odkryli niepokojący związek między kontaktem z chloropiryfosem w życiu płodowym a trwałymi zmianami w budowie mózgu. Dzieci eksponowane na ten pestycyd przed urodzeniem wykazywały nie tylko odmienną strukturę mózgu, ale także gorsze wyniki w testach sprawności ruchowej – i to przez wiele lat po przyjściu na świat.

Jak przebiegało badanie i kogo objęło

Zespół badawczy przez ponad dekadę śledził losy 270 uczestników z Columbia Center for Children’s Environmental Health. Wszystkie dzieci urodziły się w Nowym Jorku, w rodzinach latynoskich i afroamerykańskich. Kluczowym kryterium włączenia do badania był wykrywalny poziom chloropiryfos w krwi pępowinowej przy urodzeniu. Między szóstym a czternastym rokiem życia każde dziecko przeszło obrazowanie mózgu oraz testy oceniające funkcje ruchowe i poznawcze.

Wyniki pokazały wyraźny wzorzec: im wyższa ekspozycja prenatalna na pestycyd, tym bardziej widoczne różnice w strukturze i funkcjonowaniu mózgu. Co więcej, te same dzieci radziły sobie gorzej w zadaniach wymagających szybkości i koordynacji ruchowej. Badacze po raz pierwszy udokumentowali trwałe skutki na poziomie molekularnym, komórkowym i metabolicznym w ludzkim mózgu, które można powiązać z kontaktem z chloropiryfosem przed urodzeniem.

Skąd pochodzi ekspozycja i kto jest najbardziej narażony

W grupie objętej badaniem głównym źródłem kontaktu z pestycydem było stosowanie środków owadobójczych wewnątrz mieszkań. Choć amerykańska Agencja Ochrony Środowiska zakazała używania chloropiryfos w gospodarstwach domowych już w 2001 roku, substancja ta wciąż jest dozwolona w rolnictwie – do ochrony nieorganicznych plonów i zbóż. To oznacza, że pracownicy farm oraz społeczności mieszkające w pobliżu upraw pozostają narażone na kontakt przez skażone powietrze i kurz.

Virginia Rauh, główna autorka badania i profesor zdrowia populacyjnego w Columbia Mailman School, podkreśla wagę ciągłego monitorowania: „Obecne, powszechne ekspozycje na poziomach porównywalnych z tymi w naszej grupie badawczej wciąż narażają pracowników farm, kobiety w ciąży i nienarodzone dzieci. Niezwykle ważne jest, abyśmy kontynuowali obserwację potencjalnie wrażliwych populacji, szczególnie ciężarnych kobiet w społecznościach rolniczych, ponieważ ich dzieci pozostają zagrożone.”

Jak rozległe są zmiany w mózgu dziecka

Bradley Peterson, główny autor badania i wiceprzewodniczący ds. badań w Keck School of Medicine of USC, zwraca uwagę na skalę odkrytych zaburzeń: „Zmiany w tkance mózgowej i metabolizmie, które zaobserwowaliśmy po prenatalnej ekspozycji na ten jeden pestycyd, były uderzająco rozległe w całym mózgu. Inne pestycydy z grupy fosforoorganicznych prawdopodobnie wywołują podobne skutki, co uzasadnia ostrożność w minimalizowaniu ekspozycji w czasie ciąży, niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa – gdy rozwój mózgu jest intensywny i szczególnie podatny na działanie tych toksycznych związków chemicznych.”

Warto pamiętać, że w okresie prenatalnym i pierwszych latach życia mózg dziecka rozwija się w oszałamiającym tempie. Powstają nowe połączenia nerwowe, kształtują się struktury odpowiedzialne za mowę, uczenie się i koordynację ruchową. Substancje neurotoksyczne, takie jak chloropiryfos, mogą zakłócić te procesy na poziomie podstawowym – stąd tak trwałe i rozległe konsekwencje widoczne jeszcze w okresie dorastania.

Co to oznacza dla rodziców i społeczności

Badanie opublikowane w JAMA Neurology dostarcza pierwszych tak szczegółowych dowodów na długotrwałe skutki prenatalnej ekspozycji na chloropiryfos w ludzkim mózgu. Dla rodziców mieszkających w pobliżu terenów rolniczych lub pracujących w rolnictwie oznacza to potrzebę szczególnej świadomości i ostrożności w czasie ciąży.

Kalendarz ciąży – ciąża tydzień po tygodniu

Chociaż badanie koncentrowało się na populacji w Stanach Zjednoczonych, jego wnioski mają znaczenie uniwersalne. Pestycydy fosforoorganiczne są stosowane w rolnictwie na całym świecie, a okresy szczególnej wrażliwości mózgu dziecka – ciąża i wczesne dzieciństwo – są takie same niezależnie od miejsca zamieszkania. Świadomość źródeł ekspozycji i podejmowanie kroków minimalizujących kontakt z substancjami neurotoksycznymi to inwestycja w zdrowie neurologiczne przyszłych pokoleń.

Więcej informacji