Cykl “Niewielka książka o wielkich emocjach” przedstawia całą gamę dziecięcych nastrojów, daje rację bytu im wszystkim, sprawiając, że cała seria książek o emocjach staje się niezwykle kojącą literaturą, mimo kontrowersyjnych tytułów i niepozornego “opakowania” tak ważnych treści.
“Czyje spodnie?”, “Komu leci krew?”, “Kto decyduje?” i “Kto się złości?” Stiny Wirsén – jakie są?
Niewielkie formatem i objętością (poręczne, z twardą oprawą, kilkunastostronicowe).
Z minimalistycznie odmalowanymi ilustracjami – bez tła, bez szczegółów. Na pierwszym i właściwie jedynym planie młody czytelnik śledzi codzienne zachowania (zabawy, kłótnie, rytualne czynności) zwierzęco podobnych bohaterów (Kocia, Ptaszyny, Królika, Miśświnki i Miśki) oraz podkreślane zwykłą czarną kreską emocje rysowane na ich twarzy.
Dopełniane lapidarną narracją doskonale imitującą prosty, ale ekspresyjny język najmłodszych. Pełno tu wykrzyknień, spajających historię pytań, krótkich pojedynczych zdań, często po prostu wyrażeń i słów dookreślających więcej niż skomplikowane wypowiedzenie. Ma się wrażenie, że narrator – baczny obserwator dziecięcych zachowań, współuczestniczy w relacjonowanych wydarzeniach. Co więcej, do interakcji zaprasza również młodych czytelników – stąd kierowane w jego stronę pytania o dopuszczalność i zasadność konkretnych reakcji bohaterów (Tak chyba nie wolno?!; Mogą już wyjść?) czy bezpośrednie zwroty ogniskujące uwagę najmłodszych szczególnie na emocjach bohaterów (Patrz!).
Pełne humoru. Komiczne są zachowania bohaterów (dziecko oblewające jogurtem poważnego i autorytarnego rodzica), niefortunne i niezwykłe wypadki (seria przypadkowych okaleczeń podczas majsterkowania), sytuacje nieprzystające do ogólnie przyjętych norm (ubiór zwierząt wybierających się na spacer), ale przede wszystkich zaskakujące puenty każdych historii.
Nasycone dynamiczną fabułą i niespodziewanym zakończeniem. Poza wspomnianą narracją organizującą interakcję z czytelnikiem, również zadziwiające zwroty akcji i żywiołowość w reakcjach bohaterów nieustannie koncentrują uwagę czytelnika na lekturze i nie pozwalają oderwać się od historii aż po jej zaskakującą puentę.
Nade wszystko wypełnione skrajnymi emocjami i śmiałymi zachowaniami żywiołowych bohaterów, w których młodszy czytelnik na pewno zobaczy cząstkę siebie, swoich emocji i reakcji.
“Czyje spodnie?”, “Komu leci krew?”, “Kto decyduje?” i “Kto się złości?” Stiny Wirsén – o czym są?
“Czyje spodnie?” to miniopowieść, która pokazuje, jak długą drogą jest osiąganie samodzielności przez dziecko. Nie ważne, czy chodzi o kwestię ubierania się, zjadania posiłku, mycia się, jazdy na rowerze czy organizacji własnego czasu. Na szczęście indywidualnie definiowana przez rodziców i dziecko samodzielność, jako samowystarczalność, zaradność czy autonomiczność, pokazana została z przymrużeniem oka. Nie można się bowiem nie uśmiechnąć, widząc zmagania różniących się wyglądem trójki przyjaciół podczas ubierania niewłaściwych części garderoby przed wyjściem na upragniony spacer.
Choć estetyka okładki i strony tytułowej książeczki “Komu leci krew?” wywołuje nastrój grozy i niepokoju, a w kolejnych scenach przy majsterkowaniu nie brakuje tryskającej krwi, ostrych narzędzi i płaczu, to historia zabawy pięciu przyjaciół, poprzez przerysowanie reakcji bohaterów, nabiera komicznego wydźwięku. Całość opowiadania pozwala docenić braterską współpracę, ale przede wszystkim wzajemną empatię i chęć niesienia pomocy.
“Kto decyduje?” jest zapisem relacji między małym i dużym misiem, ich nieustannych emocjonalnych starć. Przedstawiane kolejno wycinki z domowej rutyny tej konkretnej zwierzęcej rodziny (m.in. niekończące się usypianie dziecka, niekoniecznie zdrowe upodobania kulinarne) obrazują codzienne starania rodziców w kwestii wyznaczania dzieciom granic, ale i dziecięcą walkę o odrębność.
“Kto się złości?” stanowi przegląd emocji i zachowań bliskich każdemu dziecku – od zadowolenia mającego miejsce podczas swobodnej zabawy, przez dziecięcą samolubność pomieszaną z prawem do własności, gwałtowne, nieprzemyślane reakcje, ba – nawet agresję, płacz, kończąc na współczuciu i wzajemnym wybaczeniu. Wszystko to bez zbędnej ingerencji dorosłych.
“Czyje spodnie?”, “Komu leci krew?”, “Kto decyduje?” i “Kto się złości?” Stiny Wirsén (w tłumaczeniu Katarzyny Skalskiej) zostały wydane nakładem Wydawnictwa Zakamarki.
Odsyłam także do niedawno recenzowanej na blogu opowieści obrazkowej Stiny Wirsén “Małe” („Żadnej przemocy!” Astrid Lindgren i „Małe” Stiny Wirsén – głośnym wołaniem o prawa dziecka i pokój na świecie), z minimalizmem słów, bohaterami w kostiumach zwierząt, ale ze zdecydowanie innym, bo poważnym i wzruszającym, nastrojem.
Pozostając w kręgu edukacji emocjonalnej dzieci, polecam „Zwierz się zwierza. Bajki o ważnych emocjach i wielkich wyzwaniach” Ewy Stadtmüller. To książki o emocjach dla dzieci w wieku od 3. do 5. lat, która doskonale wpisują się w nurt bajkoterapii, wykorzystując literaturę, a konkretnie tradycję bajek ezopowych do wspomagania rozwoju emocjonalnego dziecka, niwelowania z ich pomocą ewentualnych doświadczeń traumatycznych oraz rozwijania kompetencji społecznych, pozwalających na sprawne funkcjonowanie dziecka w środowisku.
Osobliwi bohaterowie, prostota słów, refleksyjna treść, minimalizm szaty graficznej – taka jest wydana przez Dwie Siostry książka „Co robią uczucia?”, dzięki której dzieciom łatwiej poznać, zrozumieć i akceptować bogaty, ale skomplikowany świat ludzkich uczuć.
