W czasach, gdy nowe cyfrowe dzieciństwo kształtuje się pod wpływem wszechobecnej cyfryzacji, pojawia się paląca potrzeba edukowania młodego pokolenia o zagrożeniach czyhających po drugiej stronie ekranu. Czwarta część przygód Sieciaków autorstwa Łukasza Wojtasika z ilustracjami Macieja Łazowskiego wychodzi naprzeciw tej potrzebie.
“Coraz więcej dzieci ze szkoły Sieciaków nawiązuje kontakty z podejrzanymi osobami w internecie” – już pierwsza linia opisu od wydawcy wprowadza nas w serce problemu, który nurtuje współczesne rodziny. “Sieciaki” – to nie jest zwykła książka o bezpieczeństwie w Internecie dla dzieci – to literacki manifest na rzecz świadomego i bezpiecznego funkcjonowania w cyfrowej rzeczywistości.
Mistrzowie cyfrowej edukacji – duet Wojtasik-Łazowski
Łukasz Wojtasik to pionier bezpieczeństwa w sieci dla dzieci w Polsce. Od ponad 20 lat zajmuje się bezpieczeństwem dzieci online i jako pierwszy w Polsce stworzył kampanię na rzecz bezpieczeństwa dzieci w sieci (2004). Jego doświadczenie jako eksperta związanego z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę nadaje tej serii wyjątkową autentyczność. Łukasz Wojtasik to nie tylko pisarz, ale przede wszystkim praktyk, który wie, jakie pułapki czyhają na młodych internautów w cyfrowym labiryncie.
Maciej Łazowski, grafik i ilustrator, swoimi czarno-białymi ilustracjami tworzy wizualny kod cyfrowego świata. Ilustracje rodem ze świata komputerów idealnie wpisują się w fabułę, nadając książce autentyczny klimat technologiczny, który przemawia do młodego, cyfrowego pokolenia.
Tajemnica podejrzanej fotobudki – fabuła pełna cyfrowych zagadek
Netka, Ajpi, Spociak i Kompel muszą rozwiązać zagadkę podejrzanej fotobudki i serii tajemniczych zdarzeń w centrum handlowym. Akcja czwartej części koncentruje się na temacie niebezpiecznych kontaktów online, wprowadzając młodych czytelników w świat zagrożeń związanych z groomingiem i manipulacją przez nieznane osoby w sieci.
Fabuła prezentuje realistyczne scenariusze: Lena marząca o przyjaźni z członkami zespołu “Banda”, Ola pragnąca wakacyjnej miłości i nawiązująca kontakt z nieznajomym chłopakiem czy Tosia przekonana, że rozmawia ze swoim wujkiem z Francji. Wszystkie te historie pokazują, jak sprawnie działają internetowi manipulatorzy, wykorzystując marzenia i potrzeby dzieci.
Centrum handlowe jako miejsce akcji to sprytny zabieg autorski – łączy świat realny z wirtualnym, pokazując, że zagrożenia internetowe mogą się materializować w rzeczywistości przez tajemniczą fotobudkę, która teleportuje ofiary do siedziby Sieciuchów.
Wartość edukacyjna – cyberbezpieczeństwo w literackiej odsłonie
To właśnie temat cyberbezpieczeństwa czyni książki wyjątkowymi. Uczą ograniczonego zaufania do osób poznawanych w sieci i uważnego dysponowania prywatnymi informacjami. Autor nie straszy, lecz edukuje – pokazuje konkretne sytuacje, w których dzieci mogą się znaleźć, i podpowiada, jak należy reagować.
Książka wprowadza kluczowe pojęcie manipulacji internetowej, wyjaśniając dzieciom mechanizmy działania oszustów. Przez usta Czystego Zła autor pokazuje, jak działają internetowi predatorzy: “Będziemy manipulować. Będziemy udawać, że jesteśmy fajni, troskliwi. Będziemy mówić dzieciom, jakie są piękne i wyjątkowe. Będziemy je chwalić, obiecywać im, wypytywać o różne rzeczy, prosić o zdjęcia, umawiać się na spotkania (,,,)”.
Edukacja w zakresie bezpieczeństwa w sieci ze szczególnym uwzględnieniem problematyki niebezpiecznych kontaktów online oraz manipulacji i uwodzenia (grooming) sprawia, że książka dostarcza konkretnych narzędzi edukacyjnych, które można wykorzystać zarówno w domu, jak i w szkole.
Warto podkreślić, że tematyka poruszana w książce doskonale koresponduje z aktualnymi wyzwaniami cyfrowego świata. Jak wykazuje nasz artykuł “Dlaczego prywatność w Internecie jest ważna i jak nauczyć dzieci chronić swoje dane?”, ochrona danych osobowych dzieci w sieci to nie przyszłościowe wyzwanie – to palący problem teraźniejszości. Cyberprzestępcy coraz częściej wykorzystują manipulację i grooming do wyłudzeń, kradzieży tożsamości czy szantażu. Dla pogłębienia wiedzy na temat prywatności cyfrowej polecamy także nasz podcast, w którym szczegółowo omawiamy zagrożenia dla najmłodszych użytkowników Internetu.
Warstwa graficzna – minimalistyczna elegancja cyfrowego świata
Czarno-białe ilustracje rodem ze świata komputerów idealnie wpisują się w fabułę, tak jak hasztagi zamiast numeracji rozdziałów. Ta minimalistyczna estetyka to nie przypadek – oddaje ducha cyfrowego świata, w którym żyją współczesne dzieci.
Wydanie nakładem Muchomor charakteryzuje się solidnym wykonaniem, twarda okładka gwarantuje trwałość, a 72 strony to optymalna objętość dla młodego czytelnika. Książka dostępna jest również w formie audiobooka czytanego przez Maszę Bogucką, co dodatkowo zwiększa jej atrakcyjność dla młodych odbiorców.
Przesłanie i wartość wychowawcza
Najważniejszym przesłaniem książki jest zasada ograniczonego zaufania w sieci, wyrażona w tytule, bo “nigdy nie wiadomo kto jest po drugiej stronie”. Komisarz Ząbek w książce wyjaśnia dzieciom: “ktoś wykorzystuje informacje które zostawiacie w sieci oraz wasze potrzeby pragnienia i waszą ufność do tego, żeby was skrzywdzić”.
Autor nie demonizuje technologii, ale uczy świadomego z niej korzystania. Pokazuje, że nawet pozornie niewinne informacje – jak post Netki o Machu Picchu czy informacja o wyjściu klasy do kina – mogą być wykorzystane przez złośliwych użytkowników sieci.
Cyfrowa tarcza dla nowego pokolenia
Książka może inicjować rodzinne rozmowy o bezpieczeństwie w sieci. Może również posłużyć jako materiał edukacyjny w szkole. To najbardziej wartościowy aspekt tej publikacji – tworzy ona pomost między rodzicami a dziećmi w trudnych rozmowach o bezpieczeństwie w internecie dla dzieci.
W erze, gdy książki przez internet stają się coraz popularniejsze, seria Sieciaków pokazuje, jak literatura tradycyjna może skutecznie edukować o zagrożeniach cyfrowych. Seria napisana jest niezwykle lekkim językiem. Akcja wciąga bez reszty i fantastycznie wpasowuje się w dzisiejsze realia.
“Sieciaki. Kto jest po drugiej stronie?” to nie tylko książka – to cyfrowa tarcza dla nowego cyfrowego dzieciństwa. W świecie, gdzie wirtualne zagrożenia stają się coraz bardziej realne, ta publikacja stanowi nieocenione narzędzie edukacyjne, które powinno znaleźć się w każdym domu z dziećmi w wieku szkolnym. Wojtasik i Łazowski stworzyli dzieło, które może dosłownie uratować cyfrowe dzieciństwo przed internetowymi drapieżnikami.
Ocena: 5/5 – obowiązkowa lektura dla rodziców i dzieci w erze cyfryzacji.
