W świecie dziecięcej literatury istnieją książki, które z łatwością przekraczają granice pokoleń, kultur i języków. Do takich ponadczasowych dzieł bez wątpienia należą kartonowe książeczki z serii o misiach, stworzone przez duet mistrzów literatury dziecięcej – Billa Martina Jr. i Erica Carle’a. “Miś patrzy!”, “Miś słucha!” i “Miś widzi!” to tryptyk, który wprowadza najmłodszych czytelników w fascynujący świat kolorów, dźwięków i zagrożonych gatunków zwierząt. Te niepozorne, idealnie dopasowane do małych rączek książeczki, kryją w sobie potężny potencjał edukacyjny i artystyczny, który zmienia sposób, w jaki dzieci postrzegają otaczającą je rzeczywistość.
Eric Carle i Bill Martin Jr. – mistrzowie literatury dziecięcej, którzy sprzedali 90 milionów książek
Eric Carle (1929-2021) to prawdziwy człowiek-instytucja w świecie literatury dziecięcej. Amerykański ilustrator i pisarz, którego charakterystyczny styl artystyczny stał się rozpoznawalny na całym świecie, pozostawił po sobie imponujące dziedzictwo – ponad 70 książek przetłumaczonych na dziesiątki języków, które sprzedały się w nakładzie przekraczającym 90 milionów egzemplarzy. Jego najsłynniejsze dzieło, “Bardzo głodna gąsienica“, doczekało się tłumaczeń na 62 języki! Carle nie tylko tworzył książki, ale również założył muzeum ilustracji książki dziecięcej, które promuje jego wizję sztuki dostępnej dla najmłodszych.
Bill Martin Jr. (1916-2004) był równie wybitnym twórcą literatury dziecięcej. Jego współpraca z Ericiem Carle’em rozpoczęła się od “Miś patrzy!” w 1967 roku, która natychmiast stała się bestsellerem i zapoczątkowała karierę Carle’a jako ilustratora. Martin, z wykształcenia nauczyciel, potrafił idealnie wyczuć, jakiego rodzaju narracja i rytm najlepiej trafiają do dziecięcej wyobraźni, tworząc teksty, które zapadają w pamięć i z łatwością są przyswajane przez najmłodszych.
W Polsce książki duetu Martin-Carle wydaje Wydawnictwo Tatarak, które z wielką starannością dba o wierne oddanie charakteru oryginałów.
Co znajdziesz w książkach “Miś patrzy”, “Miś słucha” i “Miś widzi”? Przewodnik dla rodziców
Trylogia misiowa to perfekcyjnie przemyślany cykl, gdzie każda książka koncentruje się na innym aspekcie poznawania świata.
“Miś patrzy!” to rytmiczna wyliczanka, która wprowadza dzieci w świat kolorów poprzez obserwację zwierząt. Każda strona zaczyna się od charakterystycznej formuły: “Raz, dwa, trzy, rudy miś patrzy! Co widzi?”, po czym następuje odpowiedź wprowadzająca kolejne zwierzę. Następuje odkrywanie barwnego świata poprzez czerwonego ptaka, żółtego kaczora, niebieskiego konika, zieloną żabę czy liliowego kota. Książka kończy się zaskakującym zwrotem akcji, gdy wszystkie zwierzęta zostają zebrane razem na ostatniej ilustracji, co pomaga dziecku utrwalić nazwy kolorów i zwierząt.
“Miś słucha!” zaprasza dzieci do fascynującego świata dźwięków. Tym razem podążamy za misiem zwiedzającym ogród zoologiczny, który nasłuchuje odgłosów wydawanych przez różne zwierzęta. Książka zachęca do naśladowania tych dźwięków – syczenia węża boa, skrzeczenia flaminga czy ryku morsa. Dzięki dialogowej formie tekstu dzieci aktywnie uczestniczą w lekturze, ćwicząc przy okazji artykulację i wzbogacając słownictwo. Zaskakujące zakończenie odkrywa, że opiekun zwierząt rozpoznaje nie tyle odgłosy samych zwierząt, co naśladujących je dzieci.
“Miś widzi!” porusza ważny ekologiczny temat zagrożonych gatunków. Książka przedstawia dziesięć gatunków zwierząt zagrożonych wyginięciem, w tym pandę, orła bielika, żółwia morskiego, czarną panterę czy pingwina. Autorzy subtelnie wprowadzają małych czytelników w problematykę ochrony przyrody, zachęcając do rozpowszechniania wiedzy o zagrożonych gatunkach i potrzebie ich ochrony. Jest to przykład, jak w prosty sposób można przekazać dzieciom ważne wartości związane z odpowiedzialnością za naszą planetę.
Rozwój dziecka poprzez książki – jakie umiejętności kształtują “Miś patrzy”, “Miś słucha” i “Miś widzi”?
Siła oddziaływania książek z serii o misiach wynika z ich wielowymiarowości. Na pierwszy rzut oka mogą wydawać się po prostu kolorowymi kartonówkami, jednak kryją w sobie głębsze wartości edukacyjne i wychowawcze.
Przede wszystkim, książki te wspaniale stymulują rozwój poznawczy dziecka. “Miś patrzy!” uczy rozpoznawania i nazywania kolorów, “Miś słucha!” rozwija wrażliwość słuchową i artykulację, a “Miś widzi!” wprowadza podstawowe pojęcia z zakresu ekologii i ochrony przyrody. Wszystkie trzy książki pomagają w nauce nowych słów i kształtowaniu umiejętności komunikacyjnych.
Niezwykle istotna jest również warstwa interakcyjna tych książek. Powtarzalność i rytmiczność tekstu (szczególnie w “Miś patrzy!”) zachęca dziecko do aktywnego uczestnictwa w lekturze – dopowiadania, zgadywania, co pojawi się na następnej stronie. Format dialogowy “Miś słucha!” prowokuje do naśladowania odgłosów zwierząt, co nie tylko bawi, ale również rozwija aparat mowy.
Książki te uczą również empatii wobec świata przyrody. Szczególnie “Miś widzi!” pełni ważną rolę w budowaniu świadomości ekologicznej najmłodszych czytelników, pokazując, że na świecie istnieją zwierzęta zagrożone wyginięciem, które potrzebują naszej ochrony.
Unikalna technika kolażu Erica Carle’a – dlaczego ilustracje w książkach “Miś patrzy”, “Miś słucha” i “Miś widzi” zachwycają dzieci?
Ilustracje Erica Carle’a stanowią znak rozpoznawczy jego twórczości i są równie ważne jak tekst – a może nawet ważniejsze. Carle wypracował unikalną technikę kolażu, która stała się jego artystycznym podpisem. Najpierw malował arkusze papieru farbami akrylowymi przy pomocy nieregularnych ruchów pędzla, a następnie wycinał z nich różne kształty i składał je w kolorowe kompozycje.
Efekt tej techniki jest jednocześnie prosty i urzekający – ilustracje emanują żywymi kolorami, mają wyraziste kontury i charakteryzują się pewną szlachetną prostotą, która trafia do dziecięcej wrażliwości. Postacie zwierząt są dynamiczne, mistrzowsko uchwycone w ruchu, a intensywność kolorów przyciąga i utrzymuje uwagę najmłodszych czytelników.
Polskie wydania z Wydawnictwa Tatarak z pietyzmem oddają charakter oryginałów. Wszystkie trzy książki mają ten sam format – niewielki, idealnie dopasowany do małych rączek, z zaokrąglonymi rogami, co zwiększa bezpieczeństwo użytkowania. Wykonane są z grubego kartonu, odpornego na intensywną eksplorację przez najmłodszych czytelników. Jakość druku doskonale oddaje intensywność barw charakterystyczną dla ilustracji Carle’a.
Najlepsze książki kartonowe dla dzieci 0-3 lat – dlaczego trylogia misiowa powinna znaleźć się w każdej dziecięcej biblioteczce?
Trylogia misiowa Billa Martina Jr. i Erica Carle’a to pozycje obowiązkowe w biblioteczce każdego malucha. Te niepozorne kartonówki nie tylko bawią i uczą, ale również rozwijają wrażliwość estetyczną i empatię dziecka. Ich ponadczasowy charakter sprawia, że pokolenia czytelników na całym świecie wychowują się na tych samych ilustracjach i rytmicznych tekstach.
“Miś patrzy!”, “Miś słucha!” i “Miś widzi!” to książki, które rosną razem z dzieckiem. Na początku przyciągają uwagę kolorami i prostymi kształtami, by z czasem stawać się narzędziem do nauki słów, kolorów, dźwięków i wartości. Ich uniwersalny charakter sprawia, że sprawdzają się zarówno jako pierwsza książeczka dla niemowlęcia, jak i materiał do nauki języka dla starszych dzieci.
