Ta wielka książka – nie tylko formatem (27,20 x 37 cm!) i obszernością (128 str.), ale przede wszystkim ponadprzeciętna pod względem formy (komiks, album, atlas, encyklopedia, po trosze podręcznik do przyrody i historii, zielnik oraz opowieść podróżnicza i przewodnik w jednym) i wyjątkowa odnośnie do treści (dowcipna i wciągająca fabuła prezentowana w formie komiksu dyskretnie przemienia się w edukacyjną obrazkową opowieść o nieustannie zmieniającym się układzie zależności między przyrodą a człowiekiem) – towarzyszyła nam w długo wyczekiwanych wakacyjnych podróżach, ale jest z nami również podczas codziennych, więc krótszych, ale nie miej odkrywczych, przyrodniczych eksploracji.
“Dzika podróż po parkach narodowych” uczy (to przecież edukacyjna wielkoformatówka Mizielińskich!), bawi (przez wyraźnych charakterologicznie i mocno skontrastowanych bohaterów, galopujące tempo i niespodziewane zwroty akcji, nierzadki komizm sytuacji i języka, w tej współczesnej, nie typowo książkowej, a bardziej potocznej jej odmianie, którą swobodnie władają zwierzęta), odkrywa (mało znane miejsca, egzotyczną faunę i florę, na półdziewicze siedliska), budzi niepokój (pokazując nieuniknioną interwencję człowieka, w konsekwencji przemianę środowiska, ale i rysując możliwości jego ochrony oraz sposoby na możliwie bezpieczną koegzystencję ludzi, roślin i zwierząt), ale przede wszystkim zachwyca – ośmiokrotnie!
Wędrówka po ośmiu niezwykłych parkach narodowych w różnych częściach świata zapowiedziana w tytule książki okazuje się być niezwykłą podróżą równie nietuzinkowych bohaterów: Kuby – nieśmiałego, bojącego się latać, początkowo również bardzo asekuranckiego żubra, Uli – małej, zwinnej, przebojowej i zakochanej w świecie wiewiórki oraz Filipa – obeznanego w świecie, ale nieustannie narzekającego gołębia. Całą trójkę poznajemy w Białowieskim Parku Narodowym.
Streszczenie “Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych”
Szczegółowe streszczenie książki “Którędy do Yellowstone?”
Główni bohaterowie książki to nieśmiały żubr europejski Kuba, energiczna i odważna wiewiórka pospolita Ula oraz podróżujący z nimi gołąb Filip. Historia ich niezwykłej przyjaźni i podróży rozpoczyna się w Białowieskim Parku Narodowym w Polsce.
Wiewiórka Ula, zafascynowana Ameryką, pragnie odwiedzić Park Narodowy Yellowstone, gdzie żyją bizony. Dowiaduje się, że Amerykanie jako pierwsi wpadli na pomysł utworzenia parku narodowego, zachwyceni dziką przyrodą wokół Wielkiego Kanionu rzeki Yellowstone. Obecnie na świecie istnieją tysiące parków narodowych chroniących unikalne ekosystemy i gatunki.
Po spotkaniu z gołębiem Filipem, bohaterowie planują podróż do Ameryki. Lecą samolotem i docierają do Yellowstone. Tam dowiadują się, że w USA bizony żyją na wolności nieprzerwanie od czasów prehistorycznych. Na początku XX wieku zostało ich zaledwie około 20 sztuk, a dziś populacja liczy kilka tysięcy. W Yellowstone bohaterowie nie zastają jednak kuzynki Kuby – bizonicy Dakoty, która wyruszyła już do Chin.
Bohaterowie podążają jej śladem i wyruszają w kierunku Chin, odwiedzając po drodze Park Narodowy Manu w Peru. Spędzają dni na rzece, docierając do stacji badawczej. W trakcie pobytu Kuba zostaje ukąszony przez mrówkę pocisk, co staje się okazją do poznania różnych gatunków mrówek. Bohaterowie spotykają także francuskiego malarza Henry’ego, który szuka rzadkich motyli.
Kolejnym przystankiem jest Park Narodowy Jiuzhaigou w Chinach, gdzie spotykają pandę rudą. Poznają historię pandy wielkiej i dowiadują się o wielu aspektach chińskiej przyrody. Niespodziewanie otrzymują wiadomość, która kieruje ich do Kazachstanu, a stamtąd do Parku Narodowego Namib-Naukluft.
W Namibii spotykają przewodnika, który wyjaśnia im, jak zwierzęta radzą sobie z ekstremalnymi warunkami pustyni. Poznają różne gatunki przystosowane do życia w wysokich temperaturach, jak chrząszcze zbierające wodę z mgły czy gekony polujące nocą.
Następnie bohaterowie udają się do Parku Narodowego Grenlandii, gdzie z powodu złej pogody utykają na długi czas. Po kilku miesiącach spotykają Inuitę o imieniu Malik, który zabiera ich do swojego domu. Tam odnajdują też Dakotę, która poszukuje swojej zaginionej przyjaciółki Kiri.
Okazuje się, że Kuba był potrzebny Dakocie do odnalezienia Kiri za pomocą magii. Cała grupa wyrusza do Indonezji, do Parku Narodowego Komodo, gdzie spotykają się z przewodnikiem i wyruszają na nurkowanie, by zobaczyć rafy koralowe. Dołącza do nich również Filip ze swoją nową miłością.
Ostatnim etapem podróży jest Park Narodowy Fiordland w Nowej Zelandii, gdzie odnajdują Kiri. Okazuje się, że jest ona ptakiem nielotnym, jak wiele innych gatunków w Nowej Zelandii. Bohaterowie poznają rzadki gatunek takahe, uważany za wymarły przez pół wieku.
Po dwóch tygodniach pobytu w Nowej Zelandii, wiewiórka Ula stwierdza, że wyczerpały jej się flamastry do notowania w dzienniku podróży, a żubr Kuba przyznaje, że tęskni za domem. Tak kończy się ich niezwykła wyprawa po ośmiu parkach narodowych świata.
Opracowanie “Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych”
Analiza książki “Którędy do Yellowstone?”
“Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych” to wyjątkowa pozycja w dorobku Aleksandry i Daniela Mizielińskich. Książka wyróżnia się nie tylko dużym formatem (27,20 x 37 cm) i objętością (128 stron), ale przede wszystkim swoją hybrydową formą, łączącą elementy komiksu, atlasu, encyklopedii, podręcznika do przyrody i historii, zielnika oraz opowieści podróżniczej i przewodnika.
Forma i struktura
Książka jest podzielona na osiem głównych części, z których każda poświęcona jest innemu parkowi narodowemu:
- Białowieski Park Narodowy (Polska)
- Park Narodowy Yellowstone (USA)
- Park Narodowy Manú (Peru)
- Park Narodowy Jiuzhaigou (Chiny)
- Park Narodowy Namib-Naukluft (Namibia)
- Park Narodowy Grenlandii
- Park Narodowy Komodo (Indonezja)
- Park Narodowy Fiordland (Nowa Zelandia)
Narracja prowadzona jest dwutorowo – z jednej strony mamy wciągającą fabułę w formie komiksu, z drugiej – edukacyjne plansze, tablice i mapy zawierające rzetelne informacje przyrodnicze, geograficzne i historyczne. Ta dwutorowość sprawia, że książka jest atrakcyjna zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.
Bohaterowie
Główni bohaterowie książki to:
- Kuba – nieśmiały żubr europejski, początkowo asekurancki, boi się latania
- Ula – mała, zwinna, przebojowa wiewiórka zakochana w świecie
- Filip – obeznany w świecie, ale ciągle narzekający gołąb
- Dakota – bizon amerykański, kuzynka Kuby
- Kiri – ptak nielotny takahe z Nowej Zelandii, zaginiona przyjaciółka Dakoty
Ich charaktery są wyraźnie zarysowane i skontrastowane, co dodaje dynamiki opowieści. Wędrówka bohaterów między kontynentami staje się pretekstem do przedstawienia różnorodności przyrodniczej naszej planety.
Walory edukacyjne
Książka zawiera ogromną ilość rzetelnych informacji przyrodniczych, geograficznych i ekologicznych, przedstawionych w przystępny i atrakcyjny wizualnie sposób. Czytelnicy mogą dowiedzieć się między innymi o:
- Bioróżnorodności poszczególnych ekosystemów
- Unikalnych gatunkach roślin i zwierząt
- Zagrożeniach dla środowiska naturalnego
- Historii ochrony przyrody
- Zależnościach między elementami ekosystemów
Wiedza przekazywana jest w sposób zwięzły i przejrzysty, a dodatkowo wpleciona w żartobliwe komiksowe kadry, co czyni ją łatwiejszą do przyswojenia.
Przesłanie ekologiczne
“Którędy do Yellowstone?” to nie tylko przewodnik po parkach narodowych, ale także książka z wyraźnym przesłaniem ekologicznym. Autorzy pokazują, jak łatwo człowiek może naruszyć delikatną równowagę ekosystemu i jakie mogą być tego konsekwencje. Jednocześnie przedstawiają działania mające na celu ochronę przyrody i zachowanie bioróżnorodności.
W książce wyraźnie widać motyw zmieniających się relacji między człowiekiem a przyrodą – od pierwotnej harmonii, przez okres intensywnej eksploatacji, aż po współczesne próby ochrony i naprawy wyrządzonych szkód.
Warstwa wizualna
Książka zachwyca bogactwem i różnorodnością ilustracji. Mizielińscy stworzyli niezwykle szczegółowe i atrakcyjne wizualnie plansze, mapy, schematy i rysunki, które nie tylko uzupełniają tekst, ale często stanowią równorzędne źródło informacji. Ilustracje są pełne detali i humoru, co zachęca czytelnika do wielokrotnego powracania do książki i odkrywania nowych szczegółów.
Podsumowanie
“Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych” to wyjątkowa pozycja na rynku książek dla dzieci i młodzieży. Łączy zabawę z edukacją, rozwija wyobraźnię i wrażliwość ekologiczną. Poprzez przystępną formę komiksu i atrakcyjne wizualnie plansze edukacyjne, autorzy zachęcają czytelników do zgłębiania tajemnic przyrody i poznawania różnorodności naszej planety.
Książka uczy, bawi, odkrywa, budzi niepokój, ale przede wszystkim zachwyca – zarówno dzieci, jak i dorosłych. Jest doskonałym przykładem na to, jak można przekazywać ważne treści edukacyjne w atrakcyjnej i angażującej formie.
Recenzja książki “Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych”
Po pierwsze – Białowieski Park Narodowy
Znaczącą, bo pierwszą sceną fabularnej i edukacyjnej opowieści, jest polski park narodowy. Autorzy książki argumentując wybór Białowieskiego Parku Narodowego z dwudziestu trzech rodzimych parków, podkreślają wagę istniejącego na jego obszarze ostatniego pierwotnego lasu w Europie oraz żyjącego tam jednego z najbardziej okazałych zwierząt w Polsce (właśnie w północno-wschodniej części naszego kraju) – żubra.
Na polanie w pobliżu Białowieży poznajemy głównych bohaterów. Tam właśnie Kuba otrzymuje list-zaproszenie do Ameryki, będący pierwszym i najważniejszym katalizatorem zwierzęcej podróży.
Zanim jednak eskapada bohaterów na dobre nabierze tempa, a do Uli i Kuby dołączy obieżyświat Filip, czytelnik za pośrednictwem notatnika wiewiórki (przede wszystkim jej herbarium z kolekcją roślin) i pozostałych plansz edukacyjnych (zawsze doskonale skojarzonych z tematem poruszanym w wątku fabularnym) zaznajomiony zostanie m.in. z sylwetką bizona amerykańskiego i żubra europejskiego, fenomenem lasów pierwotnych w Europie, ogólną ideą parków narodowych na świecie, historycznymi początkami Białowieskiego Parku Narodowego i jego niepowtarzalną biosferą.
Po drugie – Park Narodowy Yellowstone
Początkowo planowana wyprawa Uli, Kuby i Filipa dotyczyć miała wyłącznie odwiedzin niepoznanej do tej pory przez Kubę kuzynki – Dakoty (bizona) zamieszkującej Park Narodowy Yellowstone. Kuba, Ula i Filip na miejscu autorki listu jednak nie zastali (z kolejnej wiadomości nadesłanej pocztą dowiadujemy się, że Dakota jest już w drodze do Chin). Po dwutygodniowym pobycie w najstarszym parku narodowym świata trójka bohaterów rusza w jej kierunku, po drodze zwiedzając amazońską puszczę.
Podczas pobytu w Ameryce Kuba, Ula i Filip zdążą się jednak dowiedzieć (m.in. od Leona, czyli brata Dakoty), jak przodkowie żubra i bizona rozprzestrzeniali się w Azji, Europie i Ameryce, dlaczego pod koniec XIX wieku w Ameryce Północnej zostało tylko około tysiąca bizonów, dzięki komu ten gatunek przetrwał w Ameryce, ale i jak wyglądała reprodukcja gatunku w Polsce, w jaki sposób dochodzi do wybuchu wulkanu, czym są gorące źródła oraz na czym polega równowaga w ekosystemie i co może ją zaburzyć (na przykładzie historii wilków z okolic Yellowstone).
Po trzecie – Park Narodowy Manú
W Peru bohaterowie decydują się skorzystać z usług profesjonalnego przewodnika, zostaje nim Ramona (kapibara), która doskonale wciela się w swoją rolę, oprowadza, odwozi, opowiada i tłumaczy, a właściwie wykłada (z lekką dozą wyniosłości) Kubie, Uli i Filipowi o bioróżnorodności lasów deszczowych, dawnych i współczesnych metodach rozróżniania gatunków czy mrówkach pociskach i mrówkach grzybiarkach.
Po ponad miesięcznej wędrówce (w trakcie której, przypadkiem, odnajdują zagubionego w puszczy amazońskiej sławnego malarza Henriego) w ręce bohaterów wpada następny list (od Dakoty), który po raz kolejny mobilizuje ich do dalszej wędrówki. Tym razem docierają do Chin.
Po czwarte – Park Narodowy Jiuzhaigou
Po chińskim Jiuzhaigou przypadkowymi przewodnikami lub jak określa ich Filip – “kolejnymi przemądrzałymi miejscowymi” stają się Fu Fu (pandka ruda) oraz Tao-Tao (takin), którzy mimochodem przybliżą Kubie, Uli i Filipowi (ale i czytelnikom) cykl życia lasów bambusowych, zjawisko zanikania gatunku pandy wielkiej, proces powstania doliny Jiuzhai czy przyczynę cudownie niebieskiego koloru powstałych tam jezior.
Ni stąd, ni zowąd, pewnego dnia, obok Kuby i Uli, wypoczywających po dniu wypełnionym zwiedzaniem i poznawaniem okolicy, ląduje kolejna depesza, tym razem z zaproszeniem na Grenlandię. Obawiający się zimna Kuba stawia warunek – odważy się polecieć na północ, jeśli przed zimą odwiedzą jakieś ciepłe miejsce. Park Narodowy Namib-Naukluft, będący wyborem Uli, jest więc strzałem w dziesiątkę.
Po piąte – Park Narodowy Namib-Naukluft
Tym razem po jednym z najsuchszych miejsc na ziemi (po namibskiej pustyni) przewodnikami zostają Omumbonde (tkacz – ptak), a dzień później Etengu (oryks). To oni nie nazbyt drobiazgowo, ale rzetelnie i obrazowo opowiadają o pustynnych warunkach klimatycznych oraz tamtejszych zwierzętach oraz ich osobliwych sposobach radzenia sobie m.in. z wysoką temperaturą czy niską wilgotnością.
Ciekawostki nierzadko pojawiające się na edukacyjnych tablicach, rycinach czy mapach zawsze ściśle wynikają z napotykanych przez bohaterów okoliczności (roślin, zwierząt, zjawisk).
Spójność monologów przewodników z dialogami bohaterów oraz treściami wszelkiego rodzaju plansz jest zresztą widoczna w każdym rozdziale książki. W jej kompozycji i układzie nie widać luźnych asocjacji, encyklopedycznych wyliczeń i niepotrzebnych dopowiedzeń. Przekaz wiedzy jest zwięzły, przejrzysty i atrakcyjny, bo obrazowy (plansze, tablice, schematy), więc przystępny, a dodatkowo wpleciony w żartobliwe komiksowe kadry.
Po szóste – Park Narodowy Grenlandii
Po pokonaniu niemałych przeszkód (odmowie wylotu przez pilota, sporych turbulencjach i dosłownych helikopterowych zawirowaniach, nieplanowanym lądowaniu w zaspach śniegu), umówieni na Grenlandii Ula, Kuba i Filip wreszcie spotykają Dakotę i zostają z nią, by pomóc jej m.in. przeprowadzić kilka wywiadów do książki kucharskiej. To pozwoli im poznać skore do rozmowy zwierzęta, dzięki którym dowiedzą się co nieco o przyrodniczych właściwościach tundry (arktycznej formacji roślinnej), niepowtarzalności wiecznej zmarzliny i (zdecydowanie więcej) o sposobach określania wieku rekinów.
Po dwóch miesiącach już cała czwórka udaje się w kierunku Indonezji.
Po siódme – Park Narodowy Komodo
Dopiero na miejscu Dakota zdradza współtowarzyszom podróży, dlaczego tak naprawdę przylecieli do Indonezji. Parę lat temu zaginęła tu bowiem jej przyjaciółka – Kiri (tahake). Tym razem Dakota z pomocą księgi zaklęć i nowych znajomych zrobi wszystko, by ją odszukać. Również tutaj miłość swojego życia odnajdzie Filip (Sari – muszkatelę miedzianą). Z kolei czytelnik pozna m.in. smoki z Komodo, czyli warany – największe żyjące dziś na świecie jaszczurki. Będzie miał również okazję podziwiać piękno indonezyjskich raf koralowych.
Po ósme – Park Narodowy Fiordland
Ostatnim celem podróży bohaterów staje się Nowa Zelandia – rodzime środowisko życia Kiri. Właśnie dzięki niej przekonamy się (po raz kolejny), jak łatwo można naruszyć ekosystem, a konkretnie, jak beztrosko postępujący człowiek przyczynia się do nieodwracalnych zmian w przyrodzie, m.in. wyniszczenia nowozelandzkiej fauny i flory (np. wprowadzając obce rośliny i zwierzęta).
Niemałym zaskoczeniem, pewnie nie tylko dla nas, jest zakończenie książki – niezapowiedziane i nagłe. Argument Uli (“Flamaster mi się wypisał”) czy Kuby (“Tęsknię za domem”), mający tłumaczyć taki, a nie inny finał historii, jest dla nas stanowczo niewystarczający! Czekamy więc na kolejną część :).
Nieustannie wracamy również do załączonych na wewnętrznej stronie książki, a utrwalonych na zdjęciach, wspomnień z podróży Kuby, Uli, Filipa i Dakoty. Tego w książce nie było!
Nietypowy przewodnik po ośmiu wyjątkowych zakątkach naszej planety pokazujący nieustannie zmieniający się układ zależności między człowiekiem a przyrodą do kupienia na stronie Wydawnictwa Dwóch Sióstr.