W całości oparta na metodzie sylabowej, tematycznie zgoda z podstawą programową, łącząca treści polonistyczne m.in. z przyrodniczymi i muzycznymi, nienaganna graficznie i minimalistyczna formalnie – z tych i kilku innych powodów “Kocham szkołę!” jest unikalną na rynku podręczników publikacją do nauki czytania, która od prawie 10 lat swoją metodyką i efektami przekonuje rzesze rodziców i pedagogów. We wpisie znajduje się szczegółowa charakterystyka i recenzja zestawu wraz z przykładowymi metodycznymi rozwiązaniami.
Zawartość pakietu
Do zestawu przygotowany został również przewodnik dla rodziców oraz dla nauczyciela:
Książeczka licząca 31 stron zawiera ogólne teoretyczne założenia Symultaniczno-Sekwencyjnej Nauki Czytania ®, opis etapów nauki czytania, krótką charakterystykę podręcznika oraz polecenia i wskazówki do pracy z podręcznikiem (podporządkowane konkretnym jego stronom).
Obszerny, bo licząca 131 stron, podręcznik nauczyciela, prócz rozszerzonej części charakteryzującej założenia teoretyczne Symultaniczno-Sekwencyjnej Nauki Czytania ® wraz ze szczegółowym opisem następujących po sobie etapów tej metody, zawiera dokładne polecenia do ćwiczeń z podręcznika i zeszytów ćwiczeń oraz praktyczne sugestie metodyczne. Komentarz metodyczny podporządkowany jest układowi miesięcznemu (rozłożonemu na tygodnie). Ponadto, do książki dołączony jest zapisu nutowy oraz teksty piosenek.
Dla kogo?
Pakiet stworzony został z myślą o nauczycielach wczesnoszkolnych, jak i rodzicach uczących swoje dzieci w domu.
Dlaczego ten pakiet?
1
To jedyny na rynku wydawniczym pakiet (podręcznik i zeszyty ćwiczeń) do nauki czytania przygotowany w oparciu o autorską metodę prof. Jagody Cieszyńskiej (Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania ®).
W praktyce zawodowej, ale i na gruncie prywatnym, naukę czytania z “Kocham szkołę” poprzedza pracą z zestawem “Przedszkolak kocha czytać”. Ta ostatnia publikacja przygotowuje dzieci już w wieku przedszkolnym do nauki czytania w szkole. Szczegółowa jej charakterystyka znajduje się we wpisie „Przedszkolak kocha czytać”, czyli jak sprawić, by przygoda z czytaniem zakończyła się dla dziecka sukcesem.
2
Podręcznik wzbogacony został materiałem ćwiczeniowym. W dwóch częściach zeszytu ćwiczeń (każda na jedno półrocze) znalazły się ćwiczenia:
- utrwalające umiejętność czytania poznanych sylab,
- kształtujące umiejętność pisania,
- grafomotoryczne (kolorowanie, rysowanie, pisanie po śladzie),
- analizy i syntezy wzrokowej, operacji myślowych (sekwencje, pamięć symultaniczna i sekwencyjna, klasyfikowanie, myślenie przyczynowo-skutkowe).
3
Posiada obszerną, dokładną i praktyczną oprawę metodyczno-instruktażową.
Z pomocą przygotowanych przewodników (opracowanych przez doświadczonych metodyków i wieloletnich praktyków – Jagoda Cieszyńska, Marta Korendo, Agnieszka Bala) pełniących przede wszystkim funkcje instruktażowe nauka czytania prowadzona według sprawdzonego schematu może przebiegać sprawnie i efektywnie.
Ma to ogromne znaczenie m.in. z uwagi na fakt, iż nauczanie domowe z roku na rok staje się coraz bardziej popularną formą edukacji dzieci. W tym wypadku rodzic – nie zawsze przygotowany do roli pedagoga – podążając za wskazówkami i sugestiami autorek, jest w stanie pomóc swojemu dziecku nauczyć się czytać, unikając równocześnie błędów i pułapek (wskazanych w przewodnikach metodycznych) nowej metody.
4
Teksty (stopniowo zwiększające swoją objętość, ale przede wszystkim stopień trudności) w podręczniku i zeszytach ćwiczeń stworzone zostały w oparciu o metodę sylabową ze ściśle określonymi i następującymi po sobie etapami.
W ramach przypomnienia – Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania ® obejmuje następujące etapy:
- Czytanie samogłosek (czytanie prawopółkulowe – symultaniczne).
- Czytanie sylab otwartych (czytanie lewopółkulowe – sekwencyjne).
- Czytanie zestawów: samogłoska + sylaba otwarta (czytanie lewopółkulowe – sekwencyjne).
- Globalne rozpoznawanie wyrazów (czytanie prawopółkulowe – symultaniczne).
- Czytanie sylab zamkniętych (czytanie lewopółkulowe – sekwencyjne).
- Czytanie sylab zawierających dwuznaki (czytanie lewopółkulowe – sekwencyjne).
- Czytanie sylab zawierających spółgłoski miękkie (czytanie lewopółkulowe – sekwencyjne).
- Czytanie wyrazów zawierających spółgłoski nosowe (czytanie lewopółkulowe – sekwencyjne).
5
Tematyka i problematyka wszelkich pojawiających się w książkach tekstów (również muzycznych, plastycznych) zgodna jest z podstawą programową, równocześnie uwzględnia zainteresowania młodych odbiorców.
Najobszerniejszym kręgiem tematycznym okazuje się być oczywiście cyklicznie zmieniająca się przyroda, czyli następujące po sobie pory roku, związane z nimi zjawiska (kończące się lato i jego oznaki, jesień/wiosna w sadzie, w polu, w lesie i na łące), obrzędy (np. topienie marzanny) i święta (Dzień Nauczyciela, Święto Zmarłych, Święta Bożego Narodzenia, karnawał, Dzień Babci i Dziadka, Święta Wielkanocne, Dzień Matki i Ojca). Nie brakuje obligatoryjnych zagadnień dotyczących bezpieczeństwa, zdrowia, ekologii, rekreacji czy różnic kulturowych. Krąg omawianych zainteresowań czytelników nie ogranicza się wyłącznie do ulubionych książek, płyt. Ich tematyka poszczerzona została m.in. o teatr czy filharmonię.
6
Treści polonistyczne korelują z przyrodniczymi, ale i szeroko pojętą sztuką (teatr, malarstwo, muzyka, film).
7
W tekstach, aby zoptymalizować percepcję wzrokową, zastosowano czcionkę bezszeryfową, stopniowo obok tekstów drukowanych (wielkie, ale i małe litery), pojawia się druk pisany (również wielkie i małe litery).
8
Wyraźna kolorystyka szaty graficznej, szerokie białe marginesy, wyraźne odstępy między ćwiczeniami, dużo światła między poszczególnymi częściami – wszystko to ułatwia percepcję, usprawnia przetwarzanie i zapamiętywanie informacji.
9
Prosty, powtarzalny układ treści w podręczniku i zeszytach ćwiczeń, pominięcie zbędnych na tym etapie poleceń (gdy dziecko nie potrafi jeszcze czytać) wspomaga motywację do dalszej nauki, również ułatwia percepcję.
10
Stali bohaterowie tekstów (Kuba, Maja, Filip), fabularyzacja zdarzeń z nimi w roli głównej staje się źródłem identyfikacji czytelników z przedstawionymi postaciami.
Przykładowe rozwiązania metodyczne
Tematem drugiego tygodnia kwietnia jest “Poczta – korespondencja”. Wśród zagadnień realizowanych z pomocą tekstów i ćwiczeń znajdują się:
- zasady prowadzenia różnego rodzaju korespondencji (mail, list, sms),
- zwroty grzecznościowe w korespondencji,
- pojęcia: adresat, nadawca,
- adresy pocztowe i mailowe,
- adresowanie koperty świątecznej,
- rodzaje kartek okolicznościowych,
- życzenia świąteczne i pozdrowienia z ferii.
Autorki jako punkt wyjścia do rozmowy proponują analizę powyższej ilustracji (co robią bohaterowie, w jaki sposób się komunikują) i zwrócenie uwagi na wady i zalety różnych form korespondencji, okoliczności ich użycia (kiedy i do kogo wypada pisać mail, sms, a kiedy należy skorzystać z tradycyjnej formy – listu, pocztówki, kartki z życzeniami).
Po przeczytaniu tekstu pod ilustracją, należy sprawdzić jego rozumienie, zadając dzieciom pytania (kto? co? do kogo? od kogo?).
Kolejnym etapem pracy z podręcznikiem jest rozmowa dotycząca procedury pisania, wysyłania i odbierania listów.
Następnie nadanie znaczenia listowi Mai poprzedza lektura tekstu oraz sylab zawartych w korespondencji dziewczynki.
Przeczytane sylabowe teksty sms-ów Kuby i taty stają się pretekstem do rozmów o zasadach pisania i wysyłania sms-ów.
Proponowana następnie zabawa w pisanie sms-ów (na narysowanym konturowo telefonie komórkowym dzieci układają sylaby, odczytują je i nadają im znaczenia) zamyka część dotyczącą korespondencji sms-owej.
Z kolei wyżej załączona ilustracja rozpoczyna wspólną dyskusję dotyczącą poczty elektronicznej (zasady korzystania z e-maila, porównanie tej formy korespondencji z tradycyjnym listem). Dzieci zachęcone przez rodzica/nauczyciela czytają tekst i sylaby, a następnie nadają znaczenie sylabowemu tekstowi e-maila Jagody.
Ostatnia strona tego rozdziału i załączona tam ilustracja zachęca do rozmowy o zasadach wysłania kartek okolicznościowych. Dorosły razem z dzieckiem/dziećmi formułuje różnego typy życzenia.
Przygotowanie kartek okolicznościowych z prostymi życzeniami wieńczy pracę z podręcznikiem w tygodniu “Poczta – korespondencja”.
Skorelowany z podręcznikiem zeszyt ćwiczeń służy utrwalaniu poznanego materiału. Pierwsze spośród kilku proponowanych ćwiczeń, podporządkowanych tematyce korespondencji, polega na identyfikacji i łączeniu znaczków pocztowych opisanych sylabami (zestaw: samogłoska +sylaba otwarta tworzona w oparciu o paradygmat ŁA ŁO ŁU ŁÓ ŁE ŁY) według wzoru, czyli sylab drukowanych wielkim i małym drukiem. Podpowiedzią są oczywiście znaczki pocztowe różniące się wyłącznie tłem.
Podobnym ćwiczeniem jest następujące po nim zadanie – łączenie listów (sylab) z odpowiednimi skrzynkami pocztowymi. Mechanizm jest dokładnie taki sam, jak poprzednio – sylaby pisane małym drukiem znajdujące się na listach muszą znaleźć się w skrzynkach opisanych takimi samymi sylabami pisanymi z kolei wielkim drukiem.
Trzecie zadanie dotyczy wykluczenia obrazka niepasującego do pozostałych – telefon komórkowy nie pasuje do elementów związanych z tradycyjną formą korespondencji (znaczek pocztowy, kartka okolicznościowa, koperta, skrzynka na listy).
Poniższe ćwiczenie opiera się na zasadach przedstawionych wcześniej, tym razem pojawia się zestaw tworzony w oparciu o paradygmat HA HO HU HÓ HE HI HY.
Zadanie załączone niżej, a polegające na przepisywaniu sylab, to typowe ćwiczenie grafomotoryczne. Przy okazji pierwszego z trzech podobnych zadań autorki proponują wspólnie zastanowić się i odpowiedzieć na pytanie, na jakie okazje powstają pojawiające się w ćwiczeniu kartki. Pada również propozycja opisu kartek.
Następna strona to kolejne zadania: przepisanie tekstu e-mail, uzupełnienie sekwencji znaczków, projektowanie własnego znaczka oraz propozycja napisania e-maila i sms-a.
Nie lada wyzwaniem a może świetną zabawą, przede wszystkim utrwalającą czytanie poznanych sylab, okazać się może ćwiczenie interpretacji podanych rytmów – odczytanie sylab i wyklaskanie rytmu.
Łączenie klawiszy telefonu z odpowiednimi sylabami na wyświetlaczu to ostatnie z ćwiczeń dotyczących nowoczesnych i tradycyjnych form korespondencji.
Pakiety zostały wydane nakładem Wydawnictwa WIR. Zestaw zawierający podręcznik wraz z zeszytami ćwiczeń (cz. 1 i cz. 2) do kupienia tutaj.
Konkretne pozycje zestawu Kocham szkołę! do kupienia na stronie wydawnictwa WIR.
Inne, potocznie zwane elementarzami, publikacje, których autorzy przekonują o efektywnej nauce czytania dzieci w wieku przedszkolnym scharakteryzowano na blogu tutaj.