Skoncentrowana wokół słów — inność, niepowtarzalność, wyjątkowość — książka “Wszystko o różnorodności” w lapidarnej i bardzo prostej narracji oraz z przewagą barwnych obrazków pokazuje bliskie otoczenie dziecka, ale i całą Ziemię pełną ludzi o odmiennych przekonaniach i upodobaniach, ułomnościach i talentach, różnego pochodzenia, posługujących się wieloma językami. Prezentacja świata jako niepowtarzalnej mozaiki (dosłownie i w przenośni) różnorodnych istnień przemawia zdecydowanie bardziej do młodych czytelników niż pełne moralizatorstwa apele wzywające do tolerancji.
Różnorodność w tolerancyjnej i empatycznej wspólnocie okiem dziecka
Idea wartości niepowtarzalnej jednostki i wynikające z niej zasady sprawiedliwości, równości, bezpieczeństwa i szczęścia wszystkich dzieci przyświecają całej książce. Wysuwające się na pierwszy plan dziecięcy bohaterowie, opisujący rzeczywistość obiektywny ton narracji (bez narzucania jakiegokolwiek stanowiska) i przede wszystkim kolorystyka warstwy graficznej (barwna, ale niekrzykliwa) sprawiają, że rozmowy o różnorodności odbywają się w szczerej atmosferze radości.
W książce “Wszystko o różnorodności” to właśnie o świecie bliskim dzieciom i sprawach najmłodszych opowiada zbiorowy narrator. Nie dziwi więc fakt, że świat przedstawiony koncentruje się na miejscach i czynnościach związanych z dziećmi. Czytamy więc o szkolnych kolegach i koleżankach (rozdział “Wyglądamy inaczej” to doskonały pretekst do pokazania różnorodności, którą dziedziczy się po rodzicach i przodkach), o różnorodnych zabawach dzieci w wolnym czasie (część “Dziewczyny i chłopcy” zwyczajnie opowiada o płci, która wcale nie powinna determinować dziecięcego ubioru, zabaw, czy nawet przyszłych zawodów), o rodzinnych zwyczajach (fragment “Nasze różne rodziny” pozwala mówić o rodzinach zastępczych, związkach partnerskich i adopcji), problemach dnia codziennego (“Co lubimy?, “Nasze umysły pracują inaczej”), kulinarnych upodobaniach (“Co jemy?”) i rozmaitych tradycjach (“Święta i uroczystości”, “Ważne przedmioty i tradycje”).
Szczególnie interesujący, bo odbiegający od stereotypowego pojmowania zjawiska różnorodności jest rozdział “Nasze umysły pracują inaczej”, który zwraca uwagę na tzw. neuroróżnorodność, czyli różnice w działaniu mózgu — różnice, które nierzadko stają się powodem prześladowań.
“Wszystko o różnorodności” – lektura skłaniająca do dziecięcych dyskusji
Powtarzalny kompozycyjnie układ każdego rozdziału wcale nie narzuca czytania w częściach. Przeciwnie, lapidarna narracja, idealna dla kilkuletniego słuchacza, i ogrom ilustracji w formie scenek sytuacyjnych na białym tle, zachęca do dłuższej lektury. Ponadto kończące rozdziały pytania kierowane do czytelnika stają się punktem wyjścia do samodzielnego wyciągania wniosków przez najmłodszych, jednocześnie podpowiadając dorosłym tor dyskusji o tolerancji i empatii.
To właśnie dla dorosłych przygotowano również dodatkowe materiały załączone na końcu książki “Wszystko o różnorodności”. Konkretne wskazówki dotyczące propagowania akceptacji różnorodności koncentrują się na codziennych rozmowach, starannie dobieranym słownictwie oraz empatii.
Książka “Wszystko o różnorodności” Felicity Brooks z ilustracjami Mara Ferrero ukazała się nakładem wydawnictwa Papilon.
Dla starszych czytelników polecamy książkę „Dyskryminacja. Powiedz: stop!” będącą donośnym głosem w dyskusji o prawach i ograniczeniach człowieka.
