Ekologia dla dzieci w pigułce? Czy to możliwe, by stworzyć przystępne dla dzieci, a przy tym rzetelne popularnonaukowe kompendium o ekologii, klimacie i przyrodzie? Przed takim zadaniem stanął Tomasz Samojlik — biolog, ale i autor poczytnych komiksów i książek dla dzieci. Jego naukowe podejście do tematu ratowania Ziemi w połączeniu z charakterystyczną humorystyczną kreską ilustracji sprawiają, że przytłaczająca wizja dziejącej się na naszych oczach katastrofy ekologicznej działa mobilizująco. Tego właśnie nam potrzeba — wiedzy tłumaczącej zachodzące zmiany, konstruktywnej krytyki, motywacji i sporej dawki prostych “kroków” ocalających Ziemię!
Podręcznik, czyli jak było kiedyś
Spora porcja ciekawostek niestroniących wcale od naukowej terminologii układa się w spójną narrację, której autorem jest przede wszystkim naukowiec (utożsamiany z osobą autora) opowiadający o przyczynach mającego dziś miejsce “punktu bez powrotu”. Do jego monologu dołączają się inni miłośnicy przyrody, odkrywcy i badacze, także wymarłe gatunki organizmów (!) oraz zwierzęta żyjące dziś, które stają się ofiarami katastrofy ekologicznej. Ich komentarze pojawiają się w — przyciągających uwagę i jednocześnie równoważących wywód naukowy — komiksowych dymkach.
Pierwsza umownie nazwana tu część publikacji ma charakter ściśle naukowy. Stanowi swego rodzaju podręcznik do biologii. Autor w przystępny sposób prezentuje powstanie życia na Ziemi, szczegółową ewolucję biosfery, w tym naturalne katastrofy (m.in. pięć epizodów masowego znikania gatunków), ale i wszelakie oddziaływania człowieka na środowisko przyrodnicze (od okresu współżycia z przyrodą, przez czas walk z przyrodą, odwracalnych, trudno odwracalnych i wreszcie niebezpiecznych zmian w środowisku).
Narrację w popularnonaukowym stylu przystępną również dla oka i koncentracji młodego czytelnika tworzą liczne wypunktowania, schematy, infografiki i wspomniane już komiksowe dymki. Wszelkie inne edytorskie zabiegi na tekście (m.in. pogrubienia fraz, wyrażeń, terminów, rozstrzelenie ważnych fragmentów tekstu, umieszczanie zdań w obramowaniach) sprawiają, że pokaźnych rozmiarów i nasyconą naukowym nomenklaturą książkę, czyta się sprawnie, ba — przyjemnie.
Poradnik, czyli jak jest i co można zmienić
Autor nie poprzestaje również na szczegółowo opisanej i pokazanej aktualnej sytuacji kryzysu ekologicznego będącego konsekwencją niszczącego wpływ człowieka na rośliny, zwierzęta, wodę, litosferę i gleby oraz atmosferę (druga część publikacji).
Po mrocznych wizjach, z człowiekiem w roli “szwarccharakteru”, oskarżycielskich hasłach i pejoratywnie zabarwionych terminach (Wielkie wymieranie spowodowane przez człowieka, nekrocen, plastikocen – na określenie epoki globalnego i negatywnego wpływu człowieka na Ziemię), pojawiają się przykłady pozytywnej ingerencji człowieka w środowisko.
Faktycznie tzw. “poradnikowa” część publikacji prezentuje całe mnóstwo pomysłów dosłownego ratowania świata. To rozwiązania konkretne, jasno opisane i możliwe do realizacji przez każdego szarego obywatela Ziemi. Propozycje pogrupowane zostały w tzw. kroki, jakie można — trzeba podjąć, by ocalić naszą planetę (energia, woda, jedzenie, śmieci, rześki dom). Po raz kolejny graficzne zabiegi (schematy, wypunktowania) pozwalają sprawnie wyłuskać z tekstu wskazówki do ekologicznego postępowania.
Publikacja niesie jasny przekaz — potrzebne są małe kroczki, ale już dziś, teraz, wszyscy, choć zaczynając od siebie i swojego “podwórka” (pokoju, domu, ogródka) możemy zmienić świat.
Ekologia dla dzieci to popularny dziś temat. Książka “Poradnik młodych ratowników Ziemi” Tomasza Samojlika wydana przez Wydawnictwo Naukowe PWN wnikliwie, rzetelnie, a przy tym w przystępnej formie realizuje temat ochrony Ziemi.
Warte uwagi są również książki rozbudzające drzemiące w dzieciach poczucie sprawczości i wiarę w skuteczne działanie jednostki. Polecam recenzję “Eko pakiet, czyli książki dla dzieci o ekologii, klimacie i przyrodzie”.
Zanikające piękno natury okiem znakomitych przyrodników wszech czasów poznać można poprzez „Wielkie przygody w świecie przyrody”.
